Ngành vận tải biển toàn cầu đang trong giai đoạn lãi chưa từng có kể từ năm 2008. Trong bối cảnh nhu cầu hàng hóa bùng nổ và chuỗi cung ứng toàn cầu lao đao do đại dịch Covid-19, giá cước vận tải đã tăng cao hơn bao giờ hết..
Giá cước vận tải bằng tàu container tăng kỷ lục - Ảnh: Getty Images
Theo hãng tin Bloomberg, giá cước của hầu hết loại tàu đều tăng vọt, từ tàu container, tàu chở hàng khô rời cho đến tàu chuyên dụng để chở ôtô, xe tải.
Do vận chuyển bằng tàu biển hiện chiếm khoản 80% thương mại toàn cầu, cước vận tải tăng mạnh ảnh hưởng tới mọi ngóc ngách của nền kinh tế.
Năm 2008, nhu cầu bùng nổ cũng tạo ra làn sóng đặt tàu biển mới khổng lồ. Tuy nhiên, "cơn sốt" này nhanh chóng hạ nhiệt do nhu cầu sụt mạnh khi khủng hoảng tài chính khiến nền kinh tế toàn cầu suy thoái sâu nhất trong nhiều thập kỷ.
Hiện tại, nhu cầu vận tải biển bùng nổ xuất phát từ hai nguyên nhân. Thứ nhất là các nền kinh tế bắt đầu mở cửa trở lại sau thời gian đóng băng vì Covid-19, khiến nhu cầu hàng hóa và vật liệu thô tăng vọt. Cùng với đó, đại dịch đang tiếp tục gây gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu, gây tắc nghẽn tại các cảng và làm chậm lịch trình của tàu.
Tất cả những yếu tố này gây áp lực lớn với ngành vận tải biển, hạn chế số lượng tàu chở hàng có thể hoạt động. Tuy nhiên, việc này giúp các hãng vận tải biển kiếm lời “khủng” trong những tháng gần đây.
Theo Clarksons Research Services, thuộc tập đoàn Clarksons - hãng môi giới tàu biển lớn nhất thế giới, ngành vận tải biển đang đạt mức lợi nhuận hàng ngày lớn nhất kể từ năm 2008. Chỉ số Clarksons cho thấy mỗi ngày các hãng tàu đang lãi gần 40.000 USD/ngày/tàu, cao gấp gần 5 lần so với thời điểm năm 2008.
Giá cước vận chuyển một container 40 feet từ Trung Quốc sang châu Âu hiện là 14.287 USD, tăng hơn 500% so với một năm trước. Điều này khiến chi phí vận chuyển của mọi thứ từ đồ chơi, xe đạp cho tới cà phê đều tăng mạnh. Tháng trước, hãng tàu container lớn nhất thế giới A.P. Moller-Maersk A/S nâng dự báo lợi nhuận năm 2021 tăng thêm gần 5 tỷ USD.
Trong khi nhu cầu hàng hóa bán lẻ khiến cước tàu container tăng mạnh, nền kinh tế toàn cầu phục hồi với nhu cầu vật liệu thô tăng nhanh cũng giúp các tàu chở hàng khô rời lãi lớn.. Theo Clarkson Research Services, lợi nhuận của các tàu chở hàng khô rời hiện ở mức cao nhất 11 năm và chưa có dấu hiệu giảm do nhu cầu dự kiến vẫn ở mức cao trong năm nay.
“Nhu cầu nguyên vật liệu tự nhiên cùng với những gián đoạn ở khâu hậu cần do Covid-19 đang khiến cước vận chuyển giao ngay và trong tương lai tăng vọt”, Ted Petrone, Phó chủ tịch Navios Maritime Holdings – một công ty sở hữu tàu chở hàng rời, cho biết. “Các yếu tố cơ bản về cung và cầu trong tương lai vẫn cực kỳ tích cực”.
Tuy nhiên, trái ngược với các tàu container và tàu chở hàng rời, các tàu chở dầu lại chịu lỗ trong phần lớn thời gian của năm 2021. Với việc OPEC giữ tồn kho lớn, có quá nhiều tàu nhưng lại quá ít dầu để vận chuyển, các chủ tàu chở dầu đối mặt áp lực lớn về lợi nhuận. Điều này đi ngược với kỳ vọng hồi đầu năm của các chủ tàu chở dầu rằng nhu cầu dầu sẽ tăng vọt vào mùa hè.
Tuy nhiên, giới nhà phân tích dự báo, với tồn kho dầu có xu hướng giảm, hoạt động vận tải dầu sẽ phục hồi. Các nhà phân tích của Pareto Securities cho rằng cước vận tải dầu có thể bắt đầu tăng trong tháng 10 khi kho dự trữ giảm dần và nhu cầu vận chuyển tăng lên.
Cảng container Trung Quốc đóng cửa vì Covid, “ác mộng” vận tải biển có thể tái diễn
Giá cước vận tải biển sẽ đạt đỉnh cuối năm 2021 và bắt đầu giảm từ 2022
Dân số già hóa, các nước giàu cần lao động nước ngoài để thúc đẩy tăng trưởng
Các nhà kinh tế học hàng đầu cảnh báo rằng các nền kinh tế lớn nhất thế giới sẽ thiếu hụt lực lượng lao động cần thiết để thúc đẩy tăng trưởng và duy trì sự ổn định giá cả trong những thập kỷ tới, trừ phi thu hút được nhiều lao động nước ngoài hơn...
Thu thuế quan có thể giúp Mỹ giảm 4 nghìn tỷ USD thâm hụt ngân sách
Ước tính mới nhất cho thấy hiệu ứng tăng thu ngân sách của thuế quan sẽ bù đắp gần như hoàn toàn hiệu ứng gây thâm hụt ngân sách từ đạo luật chi tiêu và giảm thuế “lớn lao và đẹp đẽ” (OBBBA) của ông Trump...
Ông Trump mở điều tra để áp thuế quan lên hàng nội thất
Mỹ nhập khẩu khoảng 25,5 tỷ USD đồ nội thất trong năm 2024, tăng 7% so với năm 2023, với khoảng 60% lượng hàng nhập khẩu đó đến từ Việt Nam và Trung Quốc...
So sánh giá ô tô điện và ô tô xăng tại một số quốc gia
Đồ thị thông tin dưới đây so sánh giá ô tô điện với giá ô tô xăng tại Trung Quốc, Đức và Mỹ theo dữ liệu quý 1/2025 từ công ty phân tích ngành ô tô JATO...
Các dự án Vành đai và Con đường của Trung Quốc đầu tư kỷ lục cho năng lượng và khoáng sản
Trong nửa đầu năm 2025, đầu tư của Trung Quốc vào các dự án thuộc sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI) tăng lên mức cao kỷ lục, chủ yếu là vốn rót vào các lĩnh vực năng lượng và khoáng sản...
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: