Kinh tế Mỹ "hụt hơi" nhưng lạm phát cao hơn dự báo
Bình Minh
28/04/2023, 09:06
Tốc độ tăng trưởng kinh tế Mỹ giảm mạnh trong quý 1 năm nay, khi lãi suất tăng cao và lạm phát dai dẳng ở mức cao gây áp lực. Giới phân tích dự báo nền kinh tế lớn nhất thế giới còn giảm tốc thêm nữa trong thời gian tới...
Cảng Long Beach ở California, Mỹ - Ảnh: Reuters.
Báo cáo ngày 27/4 từ Bộ Thương mại Mỹ cho thấy tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của nước này tăng 1,1% trong 3 tháng đầu năm năm ngoái. Trong một cuộc khảo sát của hãng tin Dow Jones, các chuyên gia kinh tế dự báo mức tăng 2%.
Trước đó, kinh tế Mỹ tăng trưởng 2,6% trong quý 4/2022 và tăng 2,1% trong cả năm ngoái.
Báo cáo cũng cho thấy chỉ số giá tiêu dùng cá nhân (PCE), một thước đo lạm phát mà Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) ưa chuộng và dùng làm một căn cứ quan trọng cho chính sách tiền tệ, của tăng 4,2% trong quý 1, vượt xa mức dự báo là tăng 3,7%. Không tính giá năng lượng và lương thực-thực phẩm, PCE lõi tăng 4,9%, so với mức tăng 4,4% ghi nhận trong kỳ trước đó.
“Người dân vẫn chi tiêu cho dù giá cả tăng lên. Nhìn chung, tôi cho rằng báo cáo này cho thấy nền kinh tế vẫn đang vững dù số liệu GDP suy yếu. Những dấu hiệu cho thấy nhu cầu còn mạnh và giá cả vẫn tăng đã được thể hiện rõ ngày hôm nay”, chuyên gia kinh tế Veronica Clark của Citigroup nhận định.
Giống như hầu hết các nhà dự báo khác ở Phố Wall, Citi dự báo nền kinh tế Mỹ rốt cục sẽ rơi vào suy thoái, nhưng bà Clark cho rằng thời điểm xảy ra suy thoái là khó xác định. “Nhiều người đã kỳ vọng nền kinh tế giảm tốc thêm nhiều ở thời điểm hiện nay, nhưng chúng ta đang có những dấu hiệu cho thấy tình hình chưa tới mức như vậy. Bởi thế, có vẻ như chúng ta sẽ không rơi ngay vào suy thoái. Tôi cho rằng số liệu quý 1 đã giúp khẳng định điều đó, nhất là khi tiêu dùng vẫn còn mạnh”, vị chuyên gia nói.
Báo cáo cho thấy tiêu dùng tăng 3,7% trong quý 1 và xuất khẩu tăng 4,8%. Tổng đầu tư trong nước của khu vực kinh tế tư nhân giảm 12,5%.
“Nền kinh tế Mỹ có thể đang ở vào một giai đoạn mang tính chất bước ngoặt, vì tiêu dùng đã yếu đi trong những tháng gần đây. Bản chất phản ánh những gì đã xảy ra của báo cáo GDP có thể gây ra những sự hiểu sai lệch trên thị trường, vì người tiêu dùng vẫn chi tiêu mạnh trong tháng 1, nhưng từ tháng 3 trở đi họ đã giảm bớt chi tiêu và ngày càng trở nên bi quan hơn về tương lai”, chuyên gia kinh tế trưởng Jeffrey Roach của LPL Financial nhận định.
Tốc độ tăng trưởng GDP hàng quý của kinh tế Mỹ - Nguồn: CNBC.
Số liệu khác công bố ngày 27/4 từ Bộ Lao động Mỹ cho thấy số đơn xin trợ cấp thất nghiệp lần đầu trong tuần kết thúc vào ngày 22/4 là 230.000 đơn, giảm 16.000 đơn so với tuần trước đó và thấp hơn con số dự báo 249.000 đơn.
Báo cáo GDP được đưa ra trong bối cảnh Fed tìm cách hạ nhiệt nền kinh tế để khống chế lạm phát. Sau khi lên ngưỡng 9%, cao nhất hơn 4 thập kỷ, vào mùa hè năm ngoái, lạm phát ở Mỹ đã giảm gần đây nhưng vẫn cao hơn nhiều so với mục tiêu 2% mà Fed đề ra.
Chiến dịch thắt chặt chính sách tiền tệ của Fed bắt đầu vào tháng 3/2022 và đến nay ngân hàng trung ương này đã có 9 đợt tăng lãi suất liên tiếp, với tổng mức tăng 4,75%, đưa lãi suất cơ bản đồng USD lên mức cao nhất gần 16 năm. Dù vậy, giới chức Fed nói lạm phát vẫn còn quá cao và đòi hỏi tiếp tục tăng lãi suất.
Gần đây, nền kinh tế Mỹ bị ảnh hưởng bởi cuộc khủng hoảng ngân hàng, khi 3 nhà băng khu vực lần lượt sụp đổ trong tháng 3 và một ngân hàng khác đang lung lay. Giới phân tích cho rằng cuộc khủng hoảng này sẽ không làm lây lan rủi ro trong toàn hệ thống tài chính, nhưng sẽ ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế Mỹ trong thời gian tới vì sẽ khiến dòng chảy tín dụng thắt lại. Việc Fed tiếp tục tăng lãi suất và tình trạng thắt chặt tín dụng được dự báo sẽ là những yếu tố đẩy kinh tế Mỹ rơi vào suy thoái trong năm nay.
Dù vậy, tiêu dùng trong nền kinh tế Mỹ vẫn trụ vững và được dự báo sẽ duy trì nhờ lượng tiền tiết kiệm lớn của người dân. Cùng với đó, thị trường việc làm mạnh, với tỷ lệ thất nghiệp hiện ở mức 3,5%, là một nhân tố quan trọng khác hỗ trợ tăng trưởng. Bởi vậy, nếu kinh tế Mỹ rơi vào suy thoái, nhiều khả năng đó sẽ là một cuộc suy thoái ngắn và nông.
Chứng khoán Mỹ tăng bùng nổ, dầu thô vững giá sau nhận định của Nga
Vấn đề lớn của nền kinh tế Trung Quốc: Lạm phát quá thấp
Ông Biden chính thức tái tranh cử tổng thống Mỹ ở tuổi 80
Đọc thêm
Tổng thống Trump dọa áp thuế quan 200% lên Trung Quốc
Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 25/8 cảnh báo có thể áp thuế quanncao hơn đối với hàng hóa Trung Quốc nếu Bắc Kinh hạn chế xuất khẩu nam châm đất hiếm...
Bắt đầu từ ngày thứ Sáu (29/8), Chính phủ Mỹ sẽ chấm dứt chế độ miễn trừ “de minimis”. Đây là quy định miễn thuế quan đối với những gói hàng nhỏ, có trị giá từ 800 USD trở xuống, nhập cảnh vào Mỹ...
Xuất khẩu đồng USD của Mỹ trong hơn 50 năm qua
Mặt hàng “xuất khẩu” lớn nhất của Mỹ không phải là năng lượng, máy móc, máy bay hay ô tô mà là đồng USD...
Chiến tranh thương mại "nhấn chìm" tỉnh kinh tế trọng điểm của Trung Quốc
Với tổng kim ngạch xuất khẩu gần 5,9 nghìn tỷ nhân dân tệ (821 tỷ USD) năm ngoái, tỉnh Quảng Đông đang đứng trước nguy cơ hứng chịu tổn thất nặng nề bởi thuế quan Mỹ...
Sau Jackson Hole, triển vọng lãi suất Fed vẫn bấp bênh
Các số liệu sắp tới về lạm phát và thị trường lao động có thể đảo lộn khả năng lãi suất hạ vào tháng 9...
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: