Thảo luận tình hình kinh tế - xã hội ngày 17/6, đại biểu Nguyễn Thành Nam, đoàn ĐBQH tỉnh Phú Thọ nhấn mạnh, hiện nay, nhân dân và cử tri rất quan tâm, phấn khởi, và mong muốn chính sách y tế nhân văn theo hướng giảm dần gánh nặng chi phí y tế, tiến tới miễn viện phí toàn dân.

MỞ RỘNG QUYỀN LỢI BẢO HIỂM Y TẾ CỦA NGƯỜI DÂN

Đại biểu Nguyễn Thành Nam đề nghị Chính phủ tiếp tục tập trung chỉ đạo nâng cao năng lực y tế dự phòng, chất lượng khám, chữa bệnh bằng cách nâng cao chất lượng đội ngũ y, bác sĩ, tăng cường cơ sở vật chất phục vụ khám, chữa bệnh và đảm bảo chế độ đãi ngộ cho đội ngũ y, bác sĩ.

Để đảm bảo thực hiện những vấn đề nêu trên có nhiều giải pháp, trong đó có việc tính đúng, tính đủ giá dịch vụ y tế, kết cấu thêm về phần chi phí khấu hao, chi phí quản lý.

Đồng thời, ngân sách nhà nước bảo đảm thông qua duy trì Quỹ Bảo hiểm y tế khi mở rộng quyền lợi của người dân theo chính sách bảo hiểm y tế hiện hành. Từ đó, từng bước giảm chi tiền túi của nhân dân, tiến tới không phải đóng góp cho chi phí y tế.

Bên cạnh đó, đại biểu cho rằng cần có sự phân tầng dịch vụ y tế, Nhà nước chịu trách nhiệm chi trả hoàn toàn do gói dịch vụ y tế cơ bản. Với các dịch vụ cao cấp hơn cần khuyến khích khu vực tư nhân hoặc hợp tác công tư cung cấp, tạo ra kênh bổ sung song hành với y tế công.

Đi liền đó cần giải pháp đơn giản hóa thủ tục hành chính để tăng cơ hội tiếp cận về đất đai, tận dụng tài sản công không sử dụng, hoặc sử dụng không hiệu quả, tài sản sau sắp xếp, sáp nhập không có nhu cầu sử dụng cho lĩnh vực y tế.

“Trước hết cần ưu tiên cho các bệnh viện đã quy hoạch, phát triển bệnh viện vùng, bệnh viện cấp chuyên sâu. Thực hiện các chính sách ưu đãi về thuế, tín dụng, có chính sách đãi ngộ đặc thù với bác sĩ công tác tại vùng sâu, vùng xa, chuyên khoa khó, bác sĩ trẻ mới ra trường.

Đồng thời, cho phép áp dụng chính sách thu hút nguồn nhân lực y tế, nhất là nhân lực chất lượng cao với chế độ đãi ngộ về tiền lương, nhà ở, điều kiện làm việc, hạ tầng cơ sở cho y bác sĩ chuyên khoa cấp 1 trở lên, tương tự như các nhà khoa học theo tinh thần Nghị quyết 57, để giữ chân và thu hút nhân tài cho lĩnh vực y tế công”, đại biểu Nguyễn Thành Nam góp ý.

KIỂM SOÁT CHẶT VIỆC MỞ KHỐI NGÀNH ĐÀO TẠO SỨC KHỎE

Cùng quan tâm đến lĩnh vực y tế, đại biểu Nguyễn Thị Thu Dung, đoàn ĐBQH tỉnh Thái Bình, cho rằng nhân lực ngành Y tế là yếu tố vô cùng quan trọng trong việc cung cấp các dịch vụ y tế có chất lượng, hướng tới bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân, và đạt được các mục tiêu phát triển bền vững liên quan đến sức khỏe.

Nghị quyết số 46 của Bộ Chính trị, Nghị quyết số 20 Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới, đều khẳng định nghề y là một nghề đặc biệt, nhân lực y tế phải đáp ứng yêu cầu chuyên môn và y đức, cần được tuyển chọn, đào tạo, sử dụng, và đãi ngộ đặc biệt.

Tuy nhiên, thực trạng đào tạo nhân lực y tế của Việt Nam hiện còn bộc lộ nhiều bất cập. Số lượng các cơ sở đào tạo khối ngành sức khỏe, đặc biệt là trình độ đại học y khoa tăng nhanh, trong khi chất lượng đào tạo chưa thực sự đảm bảo theo quy định và các yêu cầu thực tế ngày càng tăng cao.

“Chỉ trong vòng 15 năm, số cơ sở đại học đào tạo nhân lực y tế tăng gấp 8,4 lần, số cơ sở đào tạo bác sĩ y khoa tăng gấp 5 lần. Trong khi đó, tại các nước tiên tiến, trường được đào tạo bác sĩ tăng rất chậm, và phải đảm bảo các điều kiện tương đối ngặt nghèo”, đại biểu Nguyễn Thị Thu Dung cho hay.

Theo đại biểu, số lượng các cơ sở đào tạo khối ngành sức khỏe, đặc biệt là đào tạo bác sĩ y khoa, y sĩ đa khoa tăng nhanh, nhưng nhiều tiêu chí đối với chuyên ngành này chưa được chú trọng đúng mức. Trong khi cơ chế kiểm soát chất lượng đào tạo y khoa của Việt Nam hiện chưa rõ ràng, công tác hậu kiểm, kiểm tra, giám sát chưa được chú trọng.

Đại biểu dẫn chứng, cả nước hiện có 53/67 cơ sở, chiếm 79,1% cơ sở giáo dục đại học có đào tạo lĩnh vực sức khỏe đã đạt kiểm định cơ sở đào tạo, trong đó có 52 cơ sở đạt tiêu chuẩn trong nước, song chỉ có duy nhất một cơ sở đạt tiêu chuẩn ASEAN.

Bên cạnh đó, mới có kiểm định cơ sở đào tạo mà chưa tiếp cận đến chương trình đào tạo, chỉ có 3,8% chương trình đã được kiểm định đạt tiêu chuẩn trong nước, và 0,8% chương trình đạt tiêu chuẩn ASEAN.

“Việc đánh giá sinh viên nặng về kiến thức thay vì năng lực, kỹ năng thực hành, công tác đào tạo sau đại học đang tồn tại 2 hệ thống song song cả về nghiên cứu và khám, chữa bệnh. Trong lĩnh vực cấp chứng chỉ hành nghề, chưa có cơ chế rõ ràng để kiểm soát chất lượng khi không thi sát hạch chứng chỉ, cấp một lần được sử dụng vĩnh viễn; cơ chế giám sát đào tạo liên tục kém hiệu quả, không rõ ràng và không được kiểm định…”, nữ đại biểu đoàn Thái Bình băn khoăn.

Về tổ chức đào tạo thực hành, theo đại biểu, số lượng bệnh viện dành cho sinh viên, học viên thực tập hầu như không tăng, trong khi quy mô đào tạo tăng, dẫn đến cơ hội cho sinh viên thực hành trên bệnh nhân trực tiếp giảm đi. Chỉ có 25 trường đại học và 1 trường cao đẳng y có bệnh viện thực hành...

Trước những bất cập nêu trên, đại biểu cho rằng việc tăng cường số lượng đi đôi với nâng cao chất lượng đào tạo nhân lực y tế là yêu cầu bức thiết đặt ra hiện nay. Do vậy, đai biểu đề nghị Chính phủ, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Y tế quan tâm chỉ đạo dành nguồn lực đầu tư nâng cấp các cơ sở đào tạo nhân lực y tế, nâng cao chất lượng giảng viên.

Đặc biệt, cần tập trung đầu tư một số trường đại học và cao đẳng trọng điểm, đóng vai trò hạt nhân, nòng cốt trong mạng lưới cơ sở đào tạo khối ngành sức khỏe.

Đồng thời, quy định và kiểm soát chặt chẽ việc mở ngành đào tạo, cũng như thực hiện đúng lộ trình đánh giá năng lực hành nghề của Hội đồng Y khoa Quốc gia, đã được quy định trong Luật Khám bệnh, chữa bệnh, tức là bắt đầu đối với bác sĩ từ năm 2027.