Tham dự có đại diện các cơ quan bộ ngành, đại diện các tổ chức quốc tế, đại diện lãnh đạo 50 cơ sở giáo dục đại học, cơ sở giáo dục nghề nghiệp có thế mạnh về đào tạo và nghiên cứu về công nghệ cao, công nghệ chiến lược; hơn 100 doanh nghiệp hoạt động trong các lĩnh vực công nghệ cao, công nghệ chiến lược như: Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam, Hòa Phát, Thaco, Navigos Group, CT Group, Mitsubishi Exectric, Lọc hóa dầu Bình Sơn, Panasonic...

Diễn đàn Hợp tác đại học doanh nghiệp với chủ đề “Hợp tác ba nhà trong đào tạo và nghiên cứu phát triển công nghệ cao, công nghệ chiến lược” là dịp để các bên liên quan cùng thảo luận, đề xuất các giải pháp từ cơ chế, chính sách đến văn hóa hợp tác, nâng tầm gắn kết “Ba Nhà” (Nhà nước-Nhà trường-Nhà doanh nghiệp) để góp phần phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, tạo đột phá trong khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Giáo dục và Đào tạo Hoàng Minh Sơn, nhấn manh: Đảng, Quốc hội và Chính phủ luôn dành sự quan tâm đặc biệt đến việc thúc đẩy sự liên kết chặt chẽ giữa các chủ thể trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo. “Nhà nước-Nhà trường-Nhà doanh nghiệp không thể hoạt động đơn lẻ mà phải cùng đồng hành, hỗ trợ lẫn nhau để có thể giải quyết được những bài toán lớn của nền kinh tế, tạo ra những đột phá trong các lĩnh vực công nghệ cao và công nghệ chiến lược mà đất nước đang ưu tiên.

Trong đó, Nhà nước có vai trò định hướng, kiến tạo thể chế và chính sách. Nhà trường có sứ mệnh đào tạo, nghiên cứu và phát triển tri thức. Nhà doanh nghiệp có vai trò ứng dụng, chuyển giao công nghệ và tạo ra sản phẩm, giá trị kinh tế.

Theo PGS.TS. Nguyễn Ngọc Vũ, Giám đốc Đại học Đà Nẵng, Diễn đàn là cầu nối quan trọng, thể hiện trách nhiệm xã hội chung của "tam giác vàng" gắn kết "ba nhà" (Nhà nước - Nhà trường - Nhà doanh nghiệp). Đặc biệt, Nghị quyết số 57 trong bộ tứ chiến lược Nghị quyết của Bộ Chính trị thực sự là chìa khóa vàng, tạo cơ hội để các trường đại học và doanh nghiệp nỗ lực lớn, quyết tâm cao, đồng hành góp phần tạo đột phá để phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới.

Tại các phiên chuyên đề, 25 tham luận được các đại biểu trình bày, thảo luận theo 2 nhóm chủ đề: Hợp tác đại học - doanh nghiệp trong nghiên cứu, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao và xây dựng văn hóa hợp tác, khẳng định trách nhiệm xã hội của đại học - doanh nghiệp.

Tại diễn đàn cũng đã diễn ra sự kiện ký kết hợp tác giữa các đại học/trường đại học và các tập đoàn, doanh nghiệp với 21 MOU được ký kết, tập trung hợp tác trong đào tạo và nghiên cứu các lĩnh vực chiến lược, ưu tiên như: Trí tuệ nhân tạo, Blockchain, Big data, điện toán đám mây, lượng tử; mạng di động thế hệ sau (5G/6G); công nghệ robot và tự động hóa; chip bán dẫn; công nghệ năng lượng, vật liệu tiên tiến; công nghệ hàng không, vũ trụ; công nghệ đất hiếm, đại dương, lòng đất và an ninh mạng…

LIÊN MINH NGHIÊN CỨU, ĐÀO TẠO NHÂN LỰC BÁN DẪN, VI ĐIỆN TỬ

TP.HCM với vai trò là đầu tàu kinh tế, khoa học và công nghệ, việc tiên phong phát triển ngành công nghiệp bán dẫn không chỉ là cơ hội mà còn là trách nhiệm lịch sử, có tính lan tỏa cho cả vùng kinh tế trọng điểm phía Nam và cả nước nói chung.

Thành phố đã đề ra các kế hoạch chiến lược như: Kế hoạch số 4354/KH-UBND đã đặt ra các mục tiêu đến năm 2030, kinh tế số trên địa bàn chiếm ít nhất 30% GRDP, và tỷ lệ đóng góp của năng suất các nhân tố tổng hợp (TFP) vào tăng trưởng đạt trên 55%. Trong đó, nhiệm vụ phát triển công nghiệp bán dẫn được xác định là một trong những ưu tiên cốt lõi.

Bên cạnh đó, Kế hoạch số 1231/KH-UBND tập trung trực tiếp vào việc triển khai Chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn của quốc gia tại TP.HCM, đề ra những mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp cụ thể. Trong đó, nhấn mạnh đến ba trụ cột chính: Phát triển nguồn nhân lực, đến năm 2030, đào tạo ít nhất 9.000 nhân lực trình độ đại học trở lên; phát triển hạ tầng và thu hút đầu tư, xây dựng ít nhất một trung tâm R&D đạt chuẩn quốc tế, mở rộng Khu Công nghệ cao, và thu hút các dự án FDI lớn; Xây dựng hệ sinh thái, với nhiệm vụ thúc đẩy nghiên cứu, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, và tăng cường hợp tác quốc tế…

Theo báo cáo của Deloitte, quy mô thị trường bán dẫn toàn cầu sẽ đạt mốc 1.000 tỷ USD vào năm 2030, trong khi thế giới đối mặt nguy cơ thiếu hụt ít nhất 1 triệu kỹ sư trong lĩnh vực này, tạo ra cả thách thức lẫn cơ hội cho Việt Nam.

Tại Việt Nam, ngành bán dẫn tuy còn ở giai đoạn ban đầu nhưng đang bước vào thời kỳ chuyển mình mạnh mẽ. Các tập đoàn công nghệ lớn như Samsung, Amkor, Nvidia, Qualcomm… đã chọn Việt Nam làm điểm đến chiến lược. Đặc biệt, các doanh nghiệp trong nước như Viettel, FPT Group cũng đã bắt đầu tham gia vào chuỗi cung ứng của ngành này. Đây là thời điểm rất quan trọng để Việt Nam tiến sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu của ngành vi mạch bán dẫn. 

Ngày 21/8 vừa qua, Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM cùng Hội Công nghệ Vi mạch Bán dẫn TP.HCM (HSIA) đã thành lập Liên minh Nghiên cứu và Đào tạo nhân lực bán dẫn, vi điện tử (ARTSeMi). ARTSeMi gồm 15 thành viên và được kỳ vọng sẽ trở thành ngôi nhà chung, nơi các thành viên hợp tác, chia sẻ trách nhiệm, cùng nhau thúc đẩy nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ và đặc biệt là đào tạo những thế hệ nhân lực vàng cho ngành công nghiệp bán dẫn của Thành phố nói riêng và cả nước nói chung.

Đồng thời, Liên minh còn đóng vai trò kết nối doanh nghiệp, chuyên gia trong và ngoài nước với cơ quan quản lý Nhà nước để xây dựng chính sách thông thoáng, sát với thực tiễn nhằm tạo ra một cơ chế hoạt động linh hoạt, thúc đẩy các dự án nghiên cứu và phát triển, giúp Việt Nam chủ động hội nhập vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

Theo PGS. TS Lê Quốc Cường, Phó Trưởng ban Quản lý Khu Công nghệ cao TP.HCM, muốn phát triển ngành vi mạch bán dẫn, chúng ta phải có năng lực công nghệ, điều này đòi hỏi đầu tư mạnh mẽ vào nghiên cứu và phát triển (R&D), cũng như hợp tác quốc tế và mua công nghệ.

"Liên minh ARTSeMi cần có mục tiêu cụ thể trong vòng 5-10 năm, cam kết nguồn lực rõ ràng, và quan trọng nhất là sự đầu tư mạnh mẽ từ phía Nhà nước, đặc biệt là Sở Khoa học và Công nghệ, với tỷ lệ chi phí R&D khoảng 2-3% GDP, trong đó 40% từ ngân sách Nhà nước", ông Quốc kiến nghị. 

PGS.TS Nguyễn Văn Hiếu, Chủ tịch Hội Công nghệ vi mạch bán dẫn TP.HCM, nhận định doanh nghiệp trong nước sớm thành công trong thiết kế và chế tạo chip, thị trường tiêu thụ ngay trong nước sẽ rộng mở. Đây không chỉ là cơ hội nâng cao tỷ lệ nội địa hóa, gia tăng giá trị sản xuất mà còn trực tiếp góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.