Để có cơ sở pháp lý cho việc tổ chức thực hiện chính sách bảo hiểm thất nghiệp, Bộ Nội vụ xây dựng thảo Nghị định quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Việc làm về bảo hiểm thất nghiệp.

LINH HOẠT MỨC ĐÓNG

Bộ Nội vụ cho biết Luật Việc làm năm 2025 có rất nhiều điểm mới về bảo hiểm thất nghiệp, như: Mở rộng đối tượng tham gia bảo hiểm thất nghiệp đối với người làm việc theo hợp đồng lao động xác định thời hạn từ đủ 1 tháng trở lên; người lao động làm việc không trọn thời gian; người quản lý doanh nghiệp, quản lý hợp tác xã.

Đồng thời, linh hoạt mức đóng bảo hiểm thất nghiệp tối đa bằng 1% tiền lương tháng. Để cụ thể hóa quy định này, tại dự thảo Nghị định, Bộ Nội vụ đề xuất người lao động, người sử dụng lao động đóng bảo hiểm thất nghiệp với mức bằng 0,9% mức tiền lương tháng. Nhà nước hỗ trợ tối đa 0,9% quỹ tiền lương tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp.

Lý giải về mức đóng 0,9% tiền lương, Bộ Nội vụ cho biết tại Điều 33 Luật Việc làm quy định mức đóng tối đa 1%, cơ quan soạn thảo đã tính toán về thu, chi và lựa chọn mức đóng 0,9% để đảm bảo khả năng chi trả của Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp và đảm bảo an toàn Quỹ mà không cần sự hỗ trợ từ Ngân sách Nhà nước trong 5 năm tới.

Nguồn đóng trên cơ sở kế thừa khoản 2 Điều 6 Nghị định số 28/2015/NĐ-CP. Theo đó, người sử dụng lao động là cơ quan, đơn vị, tổ chức được ngân sách Nhà nước bảo đảm toàn bộ kinh phí hoạt động thường xuyên, thì ngân sách bảo đảm toàn bộ nguồn đóng bảo hiểm thất nghiệp và được bố trí trong dự toán chi thường xuyên hàng năm của cơ quan, đơn vị, tổ chức theo quy định của pháp luật về phân cấp quản lý ngân sách nhà nước.

Người sử dụng lao động là cơ quan, đơn vị, tổ chức được ngân sách bảo đảm một phần kinh phí hoạt động thường xuyên, thì ngân sách bảo đảm nguồn đóng cho số người hưởng lương từ ngân sách, và được bố trí trong dự toán chi thường xuyên hằng năm của cơ quan, đơn vị, tổ chức. Phần bảo hiểm thất nghiệp phải đóng còn lại, người sử dụng lao động tự bảo đảm theo quy định.

Người sử dụng lao động là doanh nghiệp, đơn vị, tổ chức có hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, thì khoản đóng bảo hiểm thất nghiệp được hạch toán vào chi phí sản xuất, kinh doanh, dịch vụ trong kỳ.

Người sử dụng lao động là cơ quan, đơn vị, tổ chức khác, thì khoản đóng được sử dụng từ nguồn kinh phí hoạt động của cơ quan, đơn vị, tổ chức theo quy định của pháp luật.

GIẢM TIỀN ĐÓNG VỚI DOANH NGHIỆP SỬ DỤNG LAO ĐỘNG LÀ NGƯỜI KHUYẾT TẬT

Bộ Nội vụ cũng đề xuất bổ sung quy định về giảm tiền đóng vào Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp từ 0,9% xuống 0% tiền đóng bảo hiểm thất nghiệp thuộc trách nhiệm của người sử dụng lao động phải đóng cho người lao động là người khuyết tật trong thời gian người lao động làm việc, nhưng thời gian hỗ trợ không quá 12 tháng.

Bộ Nội vụ lý giải, tại bài toán tính toán Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp khi xây dựng Luật Việc làm, theo kết quả điều tra quốc gia về lao động việc làm và điều tra quốc gia người khuyết tật Việt Nam, thì có 31% trong tổng số 6,4 triệu người khuyết tật có khả năng lao động (khoảng 2 triệu người).

Giả sử chính sách này giúp thu hút được 10% người khuyết tật có khả năng lao động, với mức tiền lương bình quân tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp hiện nay là 6 triệu đồng/tháng, mức đóng bảo hiểm thất nghiệp hằng tháng là 0,8% mức tiền lương tháng, thì số tiền đóng giảm đóng bảo hiểm thất nghiệp khoảng 115,2 tỷ đồng/năm, Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp vẫn đảm bảo an toàn trong 5 năm tới.

Mặt khác, việc giảm đóng này cũng không phát sinh thủ tục hành chính khi người sử dụng lao động đăng ký tham gia bảo hiểm thất nghiệp đối với người lao động là người khuyết tật với cơ quan Bảo hiểm xã hội.

Bên cạnh đó, dự thảo cũng quy định các trường hợp được bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm thất nghiệp. Đó là khi người lao động có tháng đóng chưa được giải quyết hưởng trợ cấp thất nghiệp; người lao động bị huỷ quyết định hưởng trợ cấp; người lao động đang hưởng trợ cấp thất nghiệp bị chấm dứt hưởng trợ; người lao động không đến nhận tiền trợ cấp; người lao động được cơ quan bảo hiểm thất nghiệp xác nhận bổ sung thời gian đóng bảo hiểm thất nghiệp sau khi chấm dứt hưởng trợ cấp.

Ngoài ra, dự thảo cũng bổ sung quy định về mức hỗ trợ tham gia đào tạo, nâng cao trình độ kỹ năng nghề. Cụ thể, đối với người tham gia khóa đào tạo, nâng cao trình độ kỹ năng nghề đến 3 tháng, mức hỗ trợ tối đa không quá 4,5 triệu đồng/người/khóa đào tạo.

Đối với người tham gia khóa đào tạo, nâng cao trình độ kỹ năng nghề trên 3 tháng, mức hỗ trợ tối đa không quá 1,5 triệu đồng/người/tháng. Mức hỗ trợ tiền ăn là 50.000 đồng/người/ngày thực học. Mức hỗ trợ này đã được cơ quan soạn thảo tính toán, đảm bảo độ an toàn Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp trong 5 năm tới.

Kinh phí hỗ trợ học phí đào tạo, nâng cao trình độ kỹ năng nghề được chi trả thông qua cơ sở đào tạo. Kinh phí hỗ trợ tiền ăn cho người lao động được chi trả trực tiếp cho người lao động.