Doanh nhân Hồng Kông Calvin Choi là một trong những nhân vật gây chú ý lớn gần đây khi tài sản cá nhân tăng với tốc độ chóng mặt. Chỉ chưa đầy một tháng sau khi doanh nhân 43 tuổi này niêm yết công ty tư vấn tài chính AMTD Digital của mình lên sàn chứng khoán New York (Mỹ), giá trị cổ phần của ông tại công ty này đã tăng tới 14.000%.

Theo Forbes, Choi sở hữu tài sản ròng trị giá 36,8 tỷ USD, tính theo giá đóng cửa của AMTD Digital ngày 4/8 – một ngày sau khi cổ phiếu này lập đỉnh với mức tăng hơn 32.000% so với giá niêm yết lần đầu (IPO) hôm 15/7.

Tuy nhiên, cổ phần của ông Choi tại AMTD IDEA - công ty mẹ của AMTD Digital và qua đây ông nắm giữ cổ phiếu AMTD Digital - chỉ trị giá chưa tới 500 triệu USD. Theo mô tả của Forbes, điều này cho thấy sự tăng giá “điên rồ” của cổ phiếu AMTD Digital. Do cấu trúc sở hữu như vậy, Forbes hiện không đưa Choi vào xếp hạng tỷ phú của mình.

Dù là một cổ phiếu có lượng lưu hành khiêm tốn, vốn hóa của AMTD Digital hiện đạt khoảng 203 tỷ USD. Hệ số giá/doanh thu (P/S) của công ty này hiện lên tới 8.077. Để so sánh, Robinhood Markets – công ty đứng sau ứng dụng giao dịch cổ phiếu miễn phí và cũng là một mã cổ phiếu tăng đột biến khi IPO cuối tháng 7/2021 – có hệ số P/S chỉ 2,73.

Những cổ phiếu tăng giá đột biến trong một thời gian ngắn trở thành một hiện tượng như AMTD Digital, Robinhood được gọi chung là cổ phiếu meme. Sự so sánh giữa các cổ phiếu meme đang thu hút sự quan tâm của nhiều nhà đầu tư.

“Sự tăng giá đột biến ở đây là sự kết hợp của một số yếu tố - số lượng cổ phiếu lưu hành thấp, sự quan tâm trong ngắn hạn và giờ đây là sự quan tâm ở góc độ cổ phiếu meme”, ông Brendan Ahern - giám đốc đầu tư tại quỹ ETF KraneShares, giải thích.

Đáng chú ý, AMTD Digital – hiện có vốn hóa lớn hơn cả Walt Disney và Morgan Stanley – cho biết tính tới tháng 2, công ty chỉ có 50 nhân tại các văn phòng ở Hồng Kông và Singapore. Cùng với đó, tình hình tài chính của công ty cũng không đủ lớn để hỗ trợ cho giá trị vốn hóa khổng lồ như vậy.

Theo báo cáo tài chính năm 2021 kết thúc vào tháng 4/2022, AMTD Digital ghi nhận doanh thu tăng 16,9% so với năm trước lên 195,8 triệu Đôla Hồng Kông (tương đương 25,2 triệu USD), lợi nhuận tăng 8,9% lên 172,5 triệu Đôla Hồng Kông. Một phần lợi nhuận của công ty đến từ các khoản đầu tư vào các công ty tư nhân.

Ông Choi, một cựu giám đốc tại UBS, hiện nắm giữ AMTD Digital thông qua một mạng lưới công ty. Trong đó, Infinity Power Investments – công ty hoàn toàn thuộc sở hữu của ông – nắm giữ 20,4% cổ phần tại AMTD IDEA (tên quốc tế là AMTD International), công ty mẹ của AMTD Digital, nhưng có quyền biểu quyết đa số (51,3%) thông qua cổ phiếu hạng B. Bản thân AMTD IDEA hiện nắm giữ 88,7% AMTD Digital, bao gồm tất cả cổ phiếu hạng B.

Giá cổ phiếu AMTD IDEA, hiện niêm yết trên cả sàn chứng khoán New York và sàn chứng khoán Singapore, cũng tăng mạnh. Chỉ trong 3 phiên đầu tuần trước, mã này đã tăng giá gấp 3 lần và đạt vốn hóa 2 tỷ USD, tính theo giá đóng cửa ngày 3/8.

Theo ước tính của Forbes, cổ phần của ông Choi trên giấy tờ trị giá khoảng 480 triệu USD. Nếu tính cả cổ phần gián tiếp mà ông nắm giữ AMTD Digital, giá trị tài sản của doanh nhân này là 36,8 tỷ USD, người giàu thứ 6 tại châu Á, theo thống kê thời gian thực tới ngày 2/8 của Forbes. Theo đó, Choi giàu hơn cả tỷ phú giàu nhất Hồng Kông Li Ka-shing và tỷ phú Ma Huateng – người sáng lập hãng công nghệ Trung Quốc Tencent. Giá cổ phiếu AMTD Digital đã giảm 34,5% trong phiên giao dịch ngày 3/8.

AMTD IDEA có nguồn gốc từ AMTD Group – tập đoàn được đồng sáng lập bởi công ty CK Hutchison của ông Li Ka-shing và ngân hàng Commonwealth Bank of Australia vào năm 2003, chuyên cung cấp dịch vụ tài chính. Tên của công ty là viết tắt của các từ tiếng Anh “Add, Minus, Times, Divide” (có nghĩa là cộng, trừ, nhân, chia). AMTD Group  sau đó thuộc quyền kiểm soát của chi nhánh đầu tư vốn cổ phần tư nhân của Morgan Stanley tới năm 2015.

Trong một thông cáo ngày 4/8, CK Group cho biết đã bán đa số cổ phần tại AMTD Group gần một thập kỷ trước và đang thảo luận để bán nốt khoảng 4% cổ phần tại đây. CK Group cũng nói rằng hiện không có đại diện nào trong hội đồng quản trị của AMTD Group và không có liên quan tới hoạt động của công ty này.

Từng làm việc tại PwC Hồng Kông và Citigroup, ông Choi gia nhập AMTD Group vào năm 2016 với vị trí chủ tịch kiêm CEO. Ông từng theo học đại học ngành kế toán tại Đại học Waterloo, Canada.

Chia sẻ với hãng thông tấn nhà nước China News Service năm 2019, Choi cho biết ông muốn xây dựng “một ngân hàng đầu tư dành cho người Trung Quốc” và giúp các doanh nghiệp Trung Quốc mở rộng ra toàn cầu. Đó là khi doanh nhân này bắt đầu mở rộng hoạt động của tập đoàn sang lĩnh vực ngân hàng đầu tư, quản lý tài sản, môi giới bảo hiểm…

Trong một cuộc tái cơ cấu tập đoàn vào năm 2019, Choi thành lập AMTD IDEA, tự phong là một trong những ngân hàng đầu tư độc lập hàng đầu châu Á. AMTD IDEA từng bảo lãnh phát hành IPO cho 54 doanh nghiệp, chủ yếu là các công ty Trung Quốc niêm yết ở Mỹ và Hồng Kông. Một số khách hàng đình đám của công ty này gồm có nhà sản xuất điện thoại thông minh Xiaomi và hãng giao hàng Meituan.

Tuy nhiên, gần 90% các IPO ở Mỹ mà AMTD IDEA bảo lãnh phát hành đều đã sụp đổ, theo một báo cáo năm 2021 của Hindenburg Research. AMTD IDEA hiện là một trong những công ty có nguy cơ bị hủy niêm yết tại Mỹ do từ chối cho phép cơ quan giám sát kiểm toán Mỹ kiểm tra tài liệu kiểm toán trong 3 năm liên tiếp.

Bất chấp những hoài nghi và chỉ trích, AMTD IDEA thu hút các nhà đầu tư lớn như Century City International Holdings, công ty bất động sản khách sạn thuộc sở hữu của các thành viên gia đình tỷ phú Poman Lo ở Hồng Kông.

Các nhà đầu tư sớm khác gồm có Xiaomi, Morgan Stanley Private Equity Asia, Sun Hung Kai & Co. và David Chu – chủ tịch kiêm CEO của công ty phát triển bất động sản Far East Consortium, theo cáo bạch IPO năm 2019.