Bộ Nội vụ đang đề xuất sửa đổi các quy định liên quan đến cơ chế quản lý, sử dụng cán bộ, công chức để làm cơ sở sàng lọc, cơ cấu lại, nâng cao chất lượng đội ngũ khi thực hiện sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị. Nội dung được Bộ Nội vụ đề cập khi xây dựng Dự án Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi) vừa đưa ra lấy ý kiến.

THIẾU CƠ CHẾ CẠNH TRANH, SÀNG LỌC CÔNG CHỨC

Theo Bộ Nội vụ, Luật Cán bộ, công chức ban hành năm 2008 và có hiệu lực kể từ ngày 1/1/2010; được sửa đổi, bổ sung năm 2019. Tuy nhiên, quá trình tổ chức thực hiện, Luật đã bộc lộ một số hạn chế, bất cập cần được nghiên cứu sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với tình hình thực tiễn và yêu cầu phát triển của đất nước.

Cụ thể, về liên thông trong công tác cán bộ, Luật Cán bộ, công chức hiện hành đang quy định cơ chế quản lý riêng đối với cán bộ, công chức từ cấp huyện trở lên và cán bộ, công chức cấp xã phù hợp với đặc điểm của từng nhóm đối tượng.

Tại Luật này và các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành đã có quy định về việc liên thông giữa cán bộ, công chức cấp xã và cán bộ, công chức từ cấp huyện trở lên, tuy nhiên còn phát sinh nhiều thủ tục hành chính khi thực hiện.

Đồng thời, thực hiện chủ trương của Đảng về tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp và tập trung xây dựng, nâng cao chất lượng thực thi nhiệm vụ của cán bộ, công chức cấp cơ sở, thì việc bỏ quy định về cán bộ, công chức cấp xã, thực hiện thống nhất cơ chế quản lý đội ngũ cán bộ, công chức từ Trung ương đến cơ sở là yêu cầu cấp bách trong thời điểm hiện nay.

Về đánh giá, xếp loại chất lượng cán bộ, công chức, quy định của Luật và các văn bản hướng dẫn thi hành về công tác đánh giá, xếp loại chất lượng cán bộ, công chức chưa tạo đủ hành lang pháp lý cho việc đánh giá kết quả thực hiện công việc theo vị trí việc làm.

Điều này dẫn đến sự cào bằng trong công tác đánh giá, chưa tạo động lực trong việc rèn luyện, phấn đấu của cán bộ, công chức; không có cơ sở để sàng lọc, đưa ra khỏi vị trí công tác đối với những người không đủ phẩm chất, năng lực, uy tín.

Bên cạnh đó, thực trạng đội ngũ công chức hiện nay ở tình trạng vừa thừa, vừa thiếu; tình trạng né tránh, đùn đẩy, không dám nghĩ, dám làm; tâm lý đã vào Nhà nước là an toàn, tình trạng "công chức suốt đời”, cơ chế đào thải không đủ mạnh (quy định 2 năm liên tiếp bị xếp loại không hoàn thành nhiệm vụ).

Tình trạng trên xuất phát từ việc thiếu cơ chế cạnh tranh, sàng lọc trong đội ngũ, cơ chế, phương thức đánh giá, xếp loại chưa đáp ứng được yêu cầu thực tiễn.

ĐỔI MỚI CÔNG TÁC TUYỂN DỤNG, BỔ NHIỆM

Trên cơ sở đó, Bộ Nội vụ đề xuất thực hiện cơ chế quản lý cán bộ, công chức theo vị trí việc làm, lấy vị trí việc làm làm trung tâm trong công tác quản lý, sử dụng cán bộ, công chức. Đặc biệt, đổi mới mạnh mẽ công tác tuyển dụng, đào tạo, đề bạt, bổ nhiệm, luân chuyển, điều động, đánh giá cán bộ, công chức theo hướng thực chất, vì việc tìm người, trên cơ sở sản phẩm cụ thể đo đếm được.

Cụ thể, bổ sung quy định phân định các vị trí việc làm phải thực hiện tuyển dụng, và các vị trí việc làm có thể được phép ký hợp đồng thực hiện nhiệm vụ của công chức tạo sự linh hoạt trong sử dụng nguồn nhân lực từ bên ngoài.

Bổ sung quy định về sát hạch để thực hiện cơ chế sàng lọc đội ngũ theo nguyên tắc cạnh tranh, “có vào, có ra, có lên, có xuống” để giải quyết tình trạng né tránh, đùn đẩy, chây ì; tâm lý đã vào nhà nước là an toàn, "tình trạng công chức suốt đời”, cơ chế đào thải không đủ mạnh; bảo đảm xây dựng đội ngũ tinh thông, chất lượng, đủ đức, đủ tài.

Bên cạnh đó, hoàn thiện quy định về thu hút, trọng dụng người có tài năng trong hoạt động công vụ đáp ứng yêu cầu.

Đó là, thể chế hóa nguyên tắc thực hiện cơ chế kết hợp công – tư về nhân lực theo đúng tinh thần Nghị quyết số 18-NQ/TW, để thu hút tối đa các chuyên gia, nhà quản lý, nhà quản trị doanh nghiệp, nhà khoa học đầu ngành, sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, nhà khoa học trẻ tài năng từ khu vực tư, vào làm việc trong các cơ quan trong hệ thống chính trị.

Đồng thời, có chính sách trọng dụng nguồn nhân lực trong hệ thống từ đội ngũ cán bộ, công chức có năng lực nổi trội, có kết quả công việc thể hiện bằng thành tích, sản phẩm cụ thể đóng góp cho cơ quan, tổ chức, đơn vị và cho sự phát triển của đất nước.

Ngoài ra, Bộ Nội vụ cũng đề nghị thực hiện chủ trương xây dựng cơ chế đặc thù thu hút người Việt Nam ở nước ngoài, và người nước ngoài có trình độ cao, xây dựng, kết nối và phát triển mạng lưới chuyên gia, nhà khoa học trong nước và quốc tế để tận dụng kinh nghiệm, chất xám, thành quả tiên tiến nhằm tiếp tục hoàn thiện chế độ công chức, công vụ, hướng tới một nền công vụ hiệu lực, hiệu năng, hiệu quả với mục đích phục vụ người dân và doanh nghiệp.

Giải pháp nữa cũng được tính đến là tiếp tục giao Chính phủ ban hành cơ chế, chính sách đặc thù; phân cấp, phân quyền cho các Bộ, ngành, địa phương, căn cứ vào đặc thù yêu cầu phát triển của ngành, lĩnh vực và của địa phương, để ban hành chính sách vượt trội thu hút người có tài năng vào làm việc tại cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc thẩm quyền quản lý.