Ngọc trai vốn gắn liền với hình ảnh người phụ nữ sang trọng và thanh lịch. Những biểu tượng thời trang như Audrey Hepburn hay Marilyn Monroe sử dụng trang sức ngọc trai để tôn lên vẻ đẹp cổ điển của trang phục luôn in sâu trong ký ức của giới mộ điệu. Tưởng chừng như chỉ phù hợp với phong cách của thời kỳ trước, ngọc trai đang hồi sinh mạnh mẽ với tư cách là một trong những xu hướng trang sức của năm 2023. 

Khi thương hiệu Vivienne Westwood với những tôn chỉ táo bạo trong thời trang đã tinh tế đưa phong cách punk vào dây chuyền ngọc trai, thiết kế chocker Bas Relief Vivienne Westwood thu về lượng doanh thu khủng nhờ khách hàng Gen Z “lăng-xê” nhiệt tình. Chiếc vòng choker đình đám này cũng mở đường đưa phụ kiện ngọc trai quay trở lại đường đua xu hướng.

Ngay sau đó, một loạt nhà mốt nổi tiếng đã đưa ngọc trai vào những thiết kế của mình, điển hình như Simone Rocha, nhà thiết kế người Ireland nổi tiếng với những bộ sưu tập đầy chất thơ. BST SS23 mới đây nhất, nhà mốt đã thể hiện tình yêu của mình đối với phụ kiện ngọc trai và vải ánh kim. 

Không dừng ở đó, A Sinner in Pearls, thương hiệu trang sức mới nhất có trụ sở tại London đã tung ra BST để thay đổi thế giới trang sức nam giới. Khi ngọc trai nước ngọt kết hợp với tinh thể màu xanh nước biển trên mặt dây chuyền, ngọc trai tạo ra vòng tay với móc khóa vermeil vàng, ngọc trai dạng que với tông màu hồng chrome tạo ra những chiếc vòng cổ giống như mảnh vỡ... 

Mỗi tác phẩm đều được làm thủ công tại London bởi người sáng lập Samuel Gallagher. Theo thương hiệu, “với lịch sử về phong cách trang phục nam giới, Samuel muốn tạo ra một cách tiếp cận hiện đại hơn đối với nhận thức bảo thủ về ngọc trai”.

Theo tạp chí Fashion of Business, thế hệ Gen Z, được biết đến với việc thay thế và làm sống lại các xu hướng cổ điển từ áo corset cho đến phong cách Y2K, thông qua xu hướng thời trang bền vững và tiết kiệm hơn, đã làm quay trở lại những chiếc vòng cổ ngọc trai. Loại trang sức tinh tế này không còn dành riêng cho hoàng gia và những dịp đặc biệt. Hóa ra, giới trẻ có thể đeo vòng cổ ngọc trai với mọi thứ, từ bộ đồ Gucci sành điệu đến chiếc quần thể thao yêu thích.

Do đó, không ít nhà sản xuất trang sức hiện đại tin rằng sang trọng không đồng nghĩa với sự hào nhoáng đến mức khó tiếp cận. Etti Kobo, nữ doanh nhân, nhiếp ảnh gia thời trang người Israel – đã thành lập nên thương hiệu Coconut Love kết hợp chế tác nữ trang thủ công cùng phong cách thiết kế trẻ trung phóng khoáng. Lauren Grunstein, Phó giám đốc tiếp thị tại Verstolo - công ty thiết kế và cho thuê nữ trang ở New York (Mỹ) - tiết lộ: “Từ mùa thu năm ngoái, khách hàng nữ bắt đầu hỏi chúng tôi nhiều hơn về phụ kiện ngọc trai. Lượng đơn hàng tăng nhanh ngoài mong đợi”.

Song song đó, trang sức ngọc trai đang thu hút nhiều cô dâu trẻ, những người yêu thích trào lưu phụ kiện cưới hoài cổ nhưng không kém phần thiết thực. Đến mức mùa cưới năm nay, Verstolo chính thức ra mắt một bộ sưu tập trang sức cưới quy mô lấy ngọc trai làm chất liệu chủ đạo. Làn sóng đổi mới ý tưởng - kết hợp ngọc trai cùng nhiều chủng loại đá quý khác - góp phần lý giải cho sức nóng của chất liệu này trong thị trường trang sức cưới hiện nay.

“Chúng tôi nhận thấy sự hứng thú đặc biệt của các cô dâu đối với nữ trang ngọc trai. Thiết kế không ngừng được đa dạng hóa đem đến ngày càng nhiều sự lựa chọn cho người tiêu dùng”, Alexandra Macon, nhà sáng lập trang thương mại điện tử Over the Moon chuyên doanh dịch vụ và phụ kiện cưới tại Mỹ - nhận định.  

Có nhiều năm kinh nghiệm trong thị trường kinh doanh trang sức, bà Macon mô tả sự “tái sinh” của ngọc trai thời gian gần đây là sự “ăn theo” trào lưu “xa xỉ thầm lặng”. Bà Kobo đồng tình: “Nhiều người đam mê sưu tầm trang sức đang quay về với ngọc trai không phải do ảnh hưởng xu thế, mà nhằm thể hiện cái tôi, gu thẩm mỹ cá nhân, đặc biệt giữa kỷ nguyên tiêu dùng bền vững”. 

Ngọc trai là chất liệu thuần hữu cơ, một loại tài nguyên giàu tiềm năng tái tạo, hoàn toàn phù hợp với các tiêu chuẩn sản xuất bền vững. Liên đoàn Trang sức thế giới (trụ sở chính tại Thụy Sĩ) từng đưa ra tham vấn cho Liên hiệp quốc, xoay quanh ảnh hưởng khắc nghiệt của biến đổi khí hậu lên động vật nhuyễn thể chuyên tạo ngọc (trai, hàu..).

Giữa lúc chúng ta đang chú tâm hơn đến nhiệm vụ bảo vệ môi trường, ngọc trai nuôi cấy trở thành một giải pháp lưỡng toàn - hấp dẫn người tiêu dùng bởi ưu điểm giá thành lẫn giá trị bền vững. Bên cạnh việc truyền tải thông điệp giữ gìn môi trường, nghề nuôi trai lấy ngọc còn đem lại lợi ích kinh tế dài lâu cho những cộng đồng dân cư bản địa. 

Theo Kathy Grenier, Phó giám đốc Imperial - hãng sản xuất trang sức ngọc trai lâu đời của Mỹ, có rất nhiều điểm tích cực ở loại chất liệu độc nhất vô nhị này. Bà chia sẻ: “Ngọc trai là loại đá quý duy nhất không đòi hỏi nhiều công sức gia công để củng cố chất lượng. Cái đẹp vốn có của nó đã hoàn hảo để điểm tô cho một thiết kế nữ trang. Tự thân nó là một tác phẩm nghệ thuật hoàn chỉnh”.

Theo SCMP, tính bền vững đang là câu chuyện lớn của rất nhiều ngành sản xuất và trong giới trang sức cao cấp ngày nay, và nhiều “ông lớn” đang bắt kịp xu hướng này. Boucheron đang giới thiệu một loại vật liệu xanh mới, Tiffany & Co. gần đây cũng đã tung ra dây chuyền vàng tái chế, trong khi Chopard hợp tác với Gemfields và các mỏ khai thác có nguồn gốc rõ ràng ở Colombia và Bolivia. Bên cạnh đó, những thay đổi về nhu cầu tiêu dùng và nhận thức của khách hàng đang thúc đẩy sự phát triển thị trường kim cương tái chế.

Theo dự báo của McKinsey, năm 2025, 20 - 30% doanh thu từ mặt hàng trang sức cao cấp trên thị trường toàn cầu sẽ bị ảnh hưởng bởi khái niệm phát triển bền vững. Zulu Ghepriya, Giám đốc điều hành và đồng sáng lập của Smiling Rocks, một thương hiệu chuyên về kim cương nuôi cấy trong phòng thí nghiệm, cho biết: "Các nhà thiết kế đang thấy rằng tương lai sẽ là các dòng sản phẩm bền vững như kim cương nhân tạo hay ngọc trai nước ngọt. Ngành trang sức cũng đang thích ứng với nhiều lời kêu gọi từ người tiêu dùng về việc minh bạch hơn trong quá trình sản xuất, do đó những nguyên liệu này trở nên hợp thời hơn lúc nào hết”.