Chiều ngày 30/12/2024, Bộ Khoa học và Công nghệ công bố Chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương (PII) năm 2024.

Theo kết quả chỉ số, Hà Nội, Tp.Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Bà Rịa- Vũng Tàu, Đà Nẵng, Quảng Ninh, Cần Thơ, Bình Dương, Thái Nguyên  và Bắc Giang nằm trong top 10 địa phương dẫn đầu Chỉ số PII năm 2024. Trong 10 địa phương dẫn đầu PII 2024, có 9 địa phương thuộc nhóm 10 địa phương dẫn đầu PII 2023, 1 địa phương (Bắc Ninh) rời nhóm xuống vị trí 11.

BỨC TRANH ĐỔI MỚI SÁNG TẠO CÁC ĐỊA PHƯƠNG

Trong nhóm các địa phương có thứ hạng từ 11 đến 30 trong PII 2023 (gồm 20 địa phương), có 1 địa phương lên nhóm 10 địa phương dẫn đầu (Bắc Giang), 3 địa phương xuống nhóm từ 31 đến 50 (Đồng Tháp, Tiền Giang, Vĩnh Long), 16 địa phương còn lại có thay đổi thứ hạng nhưng vẫn trong nhóm 30 địa phương dẫn đầu PII 2024.

Trong 10 địa phương dẫn đầu PII 2024, có 5 thành phố trực thuộc trung ương và 5 địa phương có công nghiệp, dịch vụ phát triển.

Cụ thể, 3 địa phương không thay đổi vị trí dẫn đầu là Hà Nội xếp hạng 1, Tp.Hồ Chí Minh xếp hạng 2 và Hải Phòng xếp hạng 3. Các địa phương tiếp theo gồm: Bà Rịa-Vũng Tàu xếp hạng 4 (PII 2023 xếp hạng 7), Đà Nẵng xếp hạng 5 (PII 2023 xếp hạng 4), Quảng Ninh xếp hạng 6 (PII 2023 xếp hạng 9), Cần Thơ xếp hạng 7 (PII 2023 xếp hạng 5), Bình Dương xếp hạng 8 (không thay đổi so với PII 2023), Thái Nguyên xếp hạng 9 (PII 2023 xếp hạng 10) và Bắc Giang xếp hạng 10 (PII 2023 xếp hạng 11).

Trong top 10 địa phương dẫn đầu PII 2024, có 3 địa phương thuộc vùng Đồng bằng sông Hồng (Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh), 3 địa phương thuộc vùng Đông Nam bộ (Tp.Hồ Chí Minh, Bà Rịa- Vũng Tàu, Bình Dương), 2 địa phương thuộc vùng Trung du và miền núi phía Bắc (Thái Nguyên, Bắc Giang), 1 địa phương thuộc vùng Bắc trung bộ và Duyên hải miền Trung (Đà Nẵng) và 1 địa phương thuộc vùng Đồng bằng sông Cửu Long (Cần Thơ).

Năm 2024, các địa phương vùng Đông Nam bộ đã vượt qua các địa phương vùng Đồng bằng sông Hồng để có điểm trung bình cao nhất trong 6 vùng kinh tế xã hội. Các địa phương vùng Đồng bằng sông Hồng có điểm trung bình cao thứ hai, tiếp đến là các địa phương vùng Bắc Trung bộ và duyên hải miền Trung và Đồng bằng sông Cửu Long. Vùng Trung du miền núi phía Bắc và Tây Nguyên tiếp tục có điểm số thấp nhất.

Thông tin về các địa phương dẫn đầu trong từng vùng kinh tế xã hội, Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết vùng Trung du và miền núi phía Bắc: Thái Nguyên (xếp hạng 9), Bắc Giang (xếp hạng 10) và Phú Thọ (xếp hạng 17). Các địa phương này đều có thu nhập bình quân đầu người ở mức khá. Thái Nguyên và Bắc Giang là hai địa phương có tỷ trọng ngành công nghiệp- xây dựng cao trong cơ cấu kinh tế còn Phú Thọ có tỷ trọng ngành công nghiệp- xây dựng và ngành dịch vụ ở mức khá.

Vùng Đồng bằng sông Hồng: Hà Nội (xếp hạng 1), Hải Phòng (xếp hạng 3), Quảng Ninh (xếp hạng 6). Cả ba địa phương dẫn đầu vùng Đồng bằng sông Hồng đều nằm trong tốp 10 địa phương dẫn đầu PII 2024 của cả nước. Đây là tam giác kinh tế của khu vực phía Bắc và cả nước. Các địa phương này đều có thu nhập bình quân đầu người ở mức cao và có các ngành công nghiệp - xây dựng, dịch vụ chiếm tỷ trọng cao trong cơ cấu kinh tế.

Vùng Bắc Trung bộ và duyên hải miền Trung: Đà Nẵng (xếp hạng 5), Thừa Thiên Huế (xếp hạng 13), Ninh Thuận (xếp hạng 18). Đà Nẵng và Thừa Thiên Huế có ngành dịch vụ phát triển, chiếm tỉ trọng cao trong cơ cấu kinh tế. Đà Nẵng có thu nhập bình quân đầu người ở mức cao, Thừa Thiên Huế có thu nhập bình quân đầu người ở mức khá. Ninh Thuận là địa phương có thu nhập bình quân đầu người ở mức trung bình, có tỷ trọng ngành công nghiệp - xây dựng và dịch vụ ở mức khá. Ninh Thuận được xem là trung tâm năng lượng tái tạo của cả nước.

Vùng Tây Nguyên: Lâm Đồng (xếp hạng 21), Kon Tum (xếp hạng 35). Lâm Đồng là địa phương có ngành nông lâm nghiệp và thủy sản chiếm tỉ trọng cao trong cơ cấu kinh tế và có thu nhập bình quân đầu người ở mức khá. Kon Tum có ngành dịch vụ chiếm tỷ trọng cao trong cơ cấu kinh tế, thu nhập bình quân đầu người còn ở mức thấp. Kon Tum có kết quả đổi mới sáng tạo cao hơn so với mức thu nhập bình quân đầu người.

Vùng Đông Nam bộ: Tp.Hồ Chí Minh (xếp hạng 2), Bà Rịa-Vũng Tàu (xếp hạng 4). Tp.Hồ Chí Minh có thu nhập bình quân đầu người ở mức cao. Khu vực dịch vụ của Tp. Hồ Chí Minh chiếm tỷ trọng cao nhất trong cơ cấu kinh tế. Bà Rịa-Vũng Tàu có khu vực công nghiệp - xây dựng (bao gồm dầu khí) chiếm tỷ trọng cao trong cơ cấu kinh tế và là địa phương có thu nhập bình quân đầu người ở mức khá.

Vùng Đồng bằng sông Cửu Long: Cần Thơ (xếp hạng 7), Long An (xếp hạng 12), Bến Tre (xếp hạng 30). Cần Thơ có khu vực dịch vụ chiếm tỷ trọng cao nhất trong cơ cấu kinh tế và có thu nhập bình quân đầu người ở mức cao. Long An có khu vực công nghiệp- xây dựng chiếm tỷ trọng cao nhất trong cơ cấu kinh tế. Còn Bến Tre có dịch vụ và nông, lâm và thủy sản chiếm tỷ trọng cao trong nền kinh tế. Long An và Bến Tre có thu nhập bình quân đầu người ở mức khá.

XÁC ĐỊNH, LỰA CHỌN ĐỊNH HƯỚNG, GIẢI PHÁP PHÙ HỢP CHO ĐỊA PHƯƠNG PHÁT TRIỂN

Theo Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Hoàng Minh, kết quả đánh giá cho thấy sự phù hợp, tương đồng giữa kết quả PII 2024 với thực trạng phát triển kinh tế xã hội của các địa phương.

Các địa phương thuộc nhóm dẫn đầu là các địa phương có điều kiện tự nhiên và địa lý thuận lợi (tập trung ở các vùng Đông Nam bộ, Đồng bằng Sông Hồng), có ngành công nghiệp- xây dựng, dịch vụ chiếm tỷ trọng cao trong cơ cấu kinh tế, tập trung nhiều khu công nghiệp, có cơ sở hạ tầng phát triển và có hoạt động Khoa học công nghệ và Đổi mới sáng tạo mạnh mẽ.

Ngược lại, các địa phương thuộc nhóm cuối là các địa phương còn hạn chế trong phát triển kinh tế xã hội, có vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên chưa thuận lợi cho phát triển và ứng dụng Khoa học công nghệ và Đổi mới sáng tạo vào phát triển kinh tế xã hội (tập trung ở các vùng Tây Nguyên và Trung du và miền núi phía Bắc).

Chỉ số PII cấp địa phương là bộ chỉ số tổng hợp duy nhất hiện nay cung cấp bức tranh thực tế, tổng thể về hiện trạng mô hình phát triển kinh tế xã hội dựa trên Khoa học công nghệ và Đổi mới sáng tạo của từng địa phương (các chỉ số khác được sử dụng để đánh giá trong một phạm vi ngành, một lĩnh vực cụ thể).

Thứ trưởng Hoàng Minh nhấn mạnh, việc so sánh trực tiếp về thứ hạng giữa các địa phương chỉ mang tính tương đối, không phải là mục đích chính của PII bởi mỗi địa phương có các điều kiện, đặc điểm khác nhau và có định hướng phát triển khác nhau.

Chỉ số PII cung cấp căn cứ khoa học và các minh chứng về điểm mạnh, điểm yếu, về các yếu tố tiềm năng và các điều kiện cần thiết để phát triển kinh tế xã hội dựa trên Khoa học công nghệ và Đổi mới sáng tạo của từng địa phương, qua đó giúp lãnh đạo của địa phương xác định, lựa chọn các chủ trương, các định hướng, giải pháp phù hợp cho phát triển,

Điều này cũng nhằm thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia để đưa đất nước phát triển mạnh mẽ trong kỷ nguyên mới.