UBND TP.HCM đã tổ chức hội nghị lấy ý kiến chuyên gia về báo cáo kỳ 2 điều chỉnh quy hoạch chung TP.HCM đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060, vào ngày 25/11/2023.

ĐỀ XUẤT QUY HOẠCH 5 VÙNG ĐÔ THỊ

Theo đề xuất của liên danh tư vấn, TP.HCM nên phát triển theo mô hình đa trung tâm. Khi đó, sẽ xây dựng những trung tâm đô thị quy mô lớn ở các cửa ngõ thành phố- nơi có quỹ đất lớn, giá đất thấp, nhằm kiến tạo nơi sống và làm việc cho số đông người lao động và tăng mật độ dân số.

Vì vậy, đơn vị tư vấn đề xuất quy hoạch phát triển 05 vùng đô thị, gồm: vùng trung tâm (khu trung tâm hiện hữu, quận Bình Thạnh, một phần quận 12 và Gò Vấp); TP. Thủ Đức; TP. phía Bắc (huyện Hóc Môn, Củ Chi); TP. phía Tây (khu vực quận Bình Tân, huyện Bình Chánh); TP. phía Nam (Quận 7, huyện Nhà Bè, Cần Giờ).

Thứ nhất là Vùng đô thị trung tâm hiện hữu với 5-6 triệu dân. Đây là khu hành chính, đối ngoại, thương mại, dịch vụ, kinh tế tri thức, đô thị sáng tạo… Vùng này gồm vùng Sài Gòn, vùng Chợ Lớn, khu vực Bình Thạnh, Nam sân bay, Tây sân bay, khu sân bay, Bình Quới - Thanh Đa, Đông Nam quận 12, phía Đông quận Gò Vấp, phía Tây quận Gò Vấp, phía Tây Nam quận 12, vùng phía Tây khu đô thị trung tâm.

Thứ hai là TP. Thủ Đức với 3 triệu người, trọng tâm là đô thị sáng tạo, giáo dục, đào tạo, công nghiệp công nghệ cao, trung tâm tài chính, y tế, du lịch sinh thái…

Thứ ba là TP. phía Bắc với 4-5 triệu người là đô thị dịch vụ giải trí, văn hóa, nghỉ dưỡng, chăm sóc sức khỏe, dịch vụ sinh thái môi trường và nông nghiệp, sản xuất công nghiệp dẫn dắt, hỗ trợ và đào tạo công nghệ phục vụ nông nghiệp và công nghệ sinh thái môi trường…

Khu vực phía Tây Nam huyện Hóc Môn, khu vực nằm trong quốc lộ 1A, 22, đường Lê Văn Khương thuộc quận 12, huyện Hóc Môn, trung tâm Hóc Môn, phía Tây Hóc Môn, trung tâm phát triển mới quận 12 – huyện Hóc Môn, phía Tây đường Vành đai 3 (huyện Hóc Môn), khu đô thị hiện hữu Củ Chi, Tây Nam-Đông Nam Củ Chi, khu sinh thái Củ Chi, công viên sinh thái lâm nghiệp, công nghiệp Củ Chi, khu đô thị Tây Bắc Củ Chi, Đông Bắc Củ Chi.

Thứ 4 là TP. phía Tây với 2-3 triệu người là đô thị công nghiệp, dịch vụ thương mại, công nghệ và dịch vụ chăm sóc sức khỏe, trung tâm y sinh hóa dược, giáo dục đào tạo...

Vùng này gồm khu vực Tân Nhựt - Lê Minh Xuân, khu vực nằm giữa QL1 và đường Tân Tạo Chợ Đệm, khu Lê Minh Xuân, Vĩnh Lộc, Bình Lợi – Lê Minh Xuân, Phạm Văn Hai, Tân Túc, phía Nam đường vành đai 3.

Thứ 5 là TP. phía Nam với 3-4 triệu người là đô thị công nghệ cao, sinh thái nước, kinh tế tri thức, văn hóa nghệ thuật, triển lãm, hội chợ, giải trí, du lịch sinh thái, công nghiệp, logistics, trung tâm kinh tế biển…

Vùng này gồm Khu vực phía Nam kênh Đôi, phía Đông sông Cần Giuộc đến rạch Ông Lớn, quận 7, phía Tây đường Nguyễn Hữu Thọ, phía Đông đường Nguyễn Hữu Thọ, khu Long Thới, Hiệp Phước, Bình Khánh, khu đô thị gắn với cảng Bình Khánh, khu sinh thái nông nghiệp – du lịch, khu đô thị Cần Thạnh, khu đô thị lấn biển Cần Giờ.

NÊN PHÁT TRIỂN VỀ HƯỚNG TÂY BẮC

Tuy nhiên, tại hội nghị, theo Kiến trúc sư Ngô Viết Nam Sơn, bản dự thảo quy hoạch chọn hướng phát triển chủ đạo về phía Đông và phía Nam thành phố là chưa hợp lý.

Ông Sơn cho rằng theo quy hoạch, dân số TP.HCM sẽ tăng lên hơn 20 triệu người, khiến nhu cầu về nhà ở càng lớn. Nếu phát triển nhà ở khu vực phía Nam (quận 7, huyện Nhà Bè, Cần Giờ) đây vùng đất thấp lại thường xuyên chịu ảnh hưởng nước biển dâng và biến đổi khí hậu nên không phù hợp cho việc xây dựng đô thị, tăng mật độ dân số tại khu vực này.

Vì vậy, nên chọn hướng phát triển chủ đạo về hướng Tây Bắc (khu vực Hóc Môn, Củ Chi) vì khu vực này có nền đất cao phù hợp cho việc xây dựng các khu nhà ở cao tầng, giá rẻ cho người lao động vì nền móng vững chắc, chi phí xây dựng thấp.

“Phương án trên vừa giúp TP.HCM giãn dân ở khu vực nội thành, vừa giúp giảm thiệt do tình trạng biến đổi khí hậu làm mực nước biển dâng gây ngập úng. Và quan trọng nhất là việc phát triển đô thị về hướng Tây Bắc sẽ giúp thành phố không tốn kém chi phí để giải quyết các vấn đề như ngập úng về sau”, ông Sơn nhấn mạnh.

Ông Sơn cũng lo ngại khi phát triển các khu đô thị và cảng biển ở Cần Giờ, nếu lấy đường rừng Sác là trục đường chính thì sẽ phá hỏng khu dự trữ sinh quyển Cần Giờ. Hiện nay Cần Giờ vẫn phải ưu tiên là khu dự trữ sinh quyển, mọi sự phát triển ở đây phải đặt vấn đề môi trường lên hàng đầu.

“Vì vậy, cần xây dựng một tuyến đường vòng qua khu đô thị ở phía tây Cần Giờ làm trục đường chính, còn đường Rừng Sác để phục vụ du lịch với mật độ xe ít”, ông Sơn đề xuất.

Theo ông Nguyễn Trường Lưu, Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Việt Nam, khi làm quy hoạch thì cũng cần chuẩn bị ngay một kế hoạch để thực hiện tránh trường hợp có quy hoạch rồi nhưng nhưng kế hoạch không theo kịp dẫn đến vỡ quy hoạch. Ông cũng lưu ý khi điều chỉnh quy hoạch chung cần chú ý đến vấn đề văn hóa, dù là thành phố hội nhập nhưng vẫn phải có đặc trưng riêng, có cái hồn của đô thị.

Tiếp thu các góp ý của các chuyên gia, Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mãi giao Sở Quy hoạch Kiến trúc cùng đơn vị tư vấn tổng hợp, phân nhóm các ý kiến đóng góp.

Ông Mãi cho rằng cần phải kiến tạo những không gian mới, động lực mới và từ đây đề xuất những cơ chế, chính sách, cách làm như thế nào để quy hoạch chung thật sự là khả thi.

"Chúng tôi sẽ tiếp tục nghiên cứu, tiếp thu, bổ sung, hoàn thiện hồ sơ báo cáo cuối kỳ điều chỉnh quy hoạch chung TP.HCM đến năm 2040, tầm nhìn 2060 để trình Ban thường vụ, Ban chấp hành Đảng bộ TP, HĐND TP dự kiến vào cuối tháng 12. Sau đó, tiếp tục hoàn thiện hồ sơ trình Bộ Xây dựng dự kiến tháng 1-2024", ông Mãi nhấn mạnh.