Trong 11 nhóm hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng chính tháng 3/2021, có tới 7 nhóm giảm giá so với tháng trước, và mức giảm của nhóm hàng này đã đẩy CPI tháng 3 giảm 0,27%, đồng thời góp phần đưa CPI bình quân quý 1/2021 tăng ở mức thấp nhất của quý 1 trong 20 năm qua.

Thống kê của Tổng cục Thống kê trong tổng quan thị trường gái cả tháng 3/2021, trong mức giảm 0,27% của CPI tháng 3/2021 so với tháng trước, khu vực thành thị giảm 0,2%; khu vực nông thôn giảm 0,34%. Khu vực nông thôn có tốc độ giảm CPI nhiều hơn khu vực thành thị chủ yếu do mức giảm của chỉ số giá nhóm thực phẩm.

Xét ở góc độ các nhóm ngành hàng, trong tổng số 11 nhóm hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng chính trong tháng 3/2021, có 7 nhóm giảm giá so với tháng trước, 4 nhóm tăng giá.

Cụ thể, trong 7 nhóm hàng giảm giá, nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống có mức giảm nhiều nhất, giảm 1,46% so với tháng trước (làm CPI chung giảm 0,49 điểm phần trăm) do giá thịt lợn, thịt gia súc, gia cầm, thủy sản, rau tươi giảm mạnh nhờ nguồn cung dồi dào.

Hàng ăn và dịch vụ ăn uống giảm (-) 1,46%, trong đó nhóm thực phẩm tháng 3/2021 giảm 2,2% so với tháng trước, tập trung ở một số mặt hàng như giá thịt lợn giảm 3,78% so với tháng trước (làm CPI chung giảm 0,13 điểm phần trăm); giá thịt và trứng gia cầm giảm lần lượt 1,59% và 2,91%; giá rau tươi giảm 5,91%; giá quả tươi và chế biến giảm 3,28%. Nhóm ăn uống ngoài gia đình giảm 0,23%.

Tiếp đến là nhóm đồ uống và thuốc lá giảm 0,37% (trong đó giá nước giải khát có ga giảm 0,26%; rượu bia các loại giảm 0,5%; thuốc hút giảm 0,34%). Nhóm may mặc, mũ nón và giày dép cũng giảm 0,2%. 

Nhóm thứ tư và thứ năm có chỉ số giảm trong tháng 3 là thiết bị và đồ dùng gia đình (giảm -0,05%) và nhóm văn hóa, giải trí và du lịch ( giảm 0,03%).

Hai nhóm hàng giảm còn lại là hàng hóa và dịch vụ khác giảm 0,28% (chủ yếu ở mặt hàng dịch vụ cá nhân như cắt tóc, gội đầu, uốn tóc giảm 1,3%; giá đồ trang sức giảm 2,18%...); và nhóm chỉ chỉ số giá vàng giảm 2,97% (giá vàng trong nước biến động theo với giá vàng thế giới, bình quân giá vàng thế giới đến ngày 27/3/2021 giảm 4,77% so với tháng 2/2021).

Ở chiều ngược lại, 4 nhóm hàng hóa tăng giá, gồm nhóm nhà ở và vật liệu xây dựng ( 0,24%), tăng chủ yếu do giá điện sinh hoạt tháng 3 tăng 0,52% so với tháng trước; giá gas tưng 1,37%; giá vật liệu bảo dưỡng nhà ở tăng 0,27%; giá dầu hỏa tăng 7,92%.

Tiếp đến là các nhóm thuốc và dịch vụ y tế ( 0,02%); nhóm giao thông ( 2,29%, chủ yếu do giá xăng, dầu tăng 6,89% so với tháng trước làm CPI chung tăng 0,25 điểm phần trăm do ảnh hưởng của đợt điều chỉnh giá vào ngày 25/2/2021, 12/3/2021 và 27/3/2021).

Thứ tư là nhóm giá đô la Mỹ. Chỉ số giá đô la Mỹ tháng 3/2021 tăng 0,23% so với tháng trước và giảm 0,7% so với cùng kỳ năm 2020; bình quân quý 1/2021 giảm 0,58%.

Trên bình diện quý 1 khi chỉ số CPI tăng 0,29% so với cùng kỳ năm 2020 và là mức tăng thấp nhất của quý 1 trong 20 năm qua, Tổng cục Thống kê cho biết, nguyên nhân làm tăng CPI trong quý 1/2021 là do giá gạo trong nước tăng theo giá gạo xuất khẩu và nhu cầu tiêu dùng gạo nếp và gạo tẻ ngon trong dịp Tết Nguyên đán tăng cao làm cho giá gạo quý 1/2021 tăng 8,55% so với cùng kỳ năm trước.

Giá các mặt hàng thực phẩm quý 1/2021 tăng 0,49% so với cùng kỳ năm trước, làm CPI tăng 0,1 điểm phần trăm, trong đó giá thịt lợn tăng 0,46%, giá thịt bò tăng 2,89%, giá thịt chế biến tăng 3,73%. Giá ăn uống ngoài gia đình tăng theo giá lương thực, thực phẩm, bình quân quý I/2021 tăng 2,08% so với cùng kỳ năm trước.

Giá gas trong nước biến động theo giá gas thế giới, giá gas quý 1/2021 tăng 7,58% so với cùng kỳ năm trước. Và giá dịch vụ giáo dục quý 1/2021 tăng 4,49% so với cùng kỳ năm trước do ảnh hưởng từ đợt tăng học phí năm học mới 2020-2021.

Ngược lại, một số nguyên nhân làm giảm CPI quý 1/2021 so với cùng kỳ năm trước do Chính phủ triển khai các gói hỗ trợ cho người dân và người sản xuất gặp khó khăn do dịch Covid-19, trong đó gói hỗ trợ của Tập đoàn EVN triển khai giảm giá điện, tiền điện cho khách hàng trong quý 2 và quý 4/2020.

Giá xăng dầu trong nước bình quân quý 1/2021 giảm 9,54% so với cùng kỳ năm trước, tác động làm CPI chung giảm 0,34 điểm phần trăm; giá dầu hỏa giảm 14,5% so với cùng kỳ năm 2020. 

Hay do ảnh hưởng của dịch Covid-19, nhu cầu đi lại, du lịch của người dân giảm so với cùng kỳ năm trước làm cho giá vé máy bay quý 1/2021 giảm 24,28%; giá vé tàu hỏa giảm 10,03%; giá du lịch trọn gói giảm 4%.