Theo báo cáo dữ liệu từ WiGroup, tỷ giá ở thị trường tự do tăng 1,72% trong tháng 2/2024, vượt mức tỷ giá bán ra của Ngân hàng Nhà nước. Trong khi đó, tỷ giá ở các ngân hàng thương mại cũng tăng 0,9% so với tháng 1 liền kề. 

Những áp lực là có khi (1) chỉ số DXY có triển vọng tăng giá ngắn hạn do những dữ liệu kinh tế Mỹ được công bố và sự ổn định của lợi suất trái phiếu Mỹ kỳ hạn 10 năm, (2) triển vọng kinh tế Mỹ chưa thực sự rõ ràng. Dù vậy áp lực tỷ giá có thể được kiểm soát bởi (1) dòng vốn FDI tích cực, (2) kiều hối dồi dào, (3) cán cân thương mại trong 2 tháng đầu năm 2024 duy trì ổn định.

Lãi suất liên ngân hàng bật tăng mạnh trong tuần trước và sau Tết Nguyên đán, sau đó có xu hướng giảm dần về cuối tháng. Cùng với đó, doanh số giao dịch liên ngân hàng kỳ hạn qua đêm giảm 26% so với tháng trước. Điều này cho thấy lãi suất bật tăng trong tháng chỉ do yếu tố mùa vụ, thanh khoản của hệ thống ngân hàng vẫn đang duy trì dồi dào tạo điều kiện cho lãi suất liên ngân hàng sắp tới sẽ giảm về vùng thấp.

Lãi suất huy động bình quân của các ngân hàng thương mại vẫn tiếp tục giảm 0,24% so với tháng 1 và 3,9% so với cùng kỳ 2023, đang ở mức thấp nhất trong 20 năm qua. 

Xét về kỳ hạn, trong tháng 2 có ghi nhận một số ngân hàng tăng lãi suất nhẹ ở các kỳ hạn ngắn để thu hút thêm tiền gửi sau dịp Tết Nguyên đán. Trong khi đó, một số ngân hàng khác vẫn duy trì mức lãi suất thấp, đặc biệt là nhóm các ngân hàng thương mại nhà nước do nguồn vốn của hệ thống dồi dào.

Việc một số ngân hàng tăng nhẹ lãi suất ở kỳ hạn ngắn cùng với lãi suất liên ngân hàng bật tăng mạnh cho thấy nhu cầu vốn là có nhưng chỉ là ngắn hạn, cục bộ ở một số ngân hàng. Tuy nhiên, các chuyên gia không loại trừ khả năng đây là tín hiệu sớm cho thấy lãi suất huy động đã gần chạm “đáy”.

Tại thời điểm 29/2/2024, lãi suất huy động các kỳ hạn 1 tháng - 3 tháng trong khoảng 1,95% - 2,96%/năm; 6 tháng - 9 tháng trong khoảng 3,1% - 4,3%/năm; lãi suất tiết kiệm kỳ hạn 12 tháng từ 4,53%/năm đến 4,78%/năm.

Trong tháng 2/2024, hoạt động bơm hút ròng trên thị trường mở khá trầm lắng, trái ngược với cùng kỳ năm trước. Chỉ có tuần giao dịch sau kỳ nghỉ Tết, hệ thống bất ngờ gặp áp lực và Ngân hàng Nhà nước đã phát hành hợp đồng mua kỳ hạn 7 ngày trị giá 6,03 nghìn tỷ đồng với lãi suất 4% trong 2 ngày để cung cấp thanh khoản cho thị trường. Tuy nhiên, chỉ có 1 thành viên tham gia đấu thầu. Điều này cho thấy việc thiếu hụt thanh khoản là do nguyên nhân ngắn hạn và cục bộ.

Tăng trưởng tín dụng tăng nhanh đột biến trong tháng 12/2023 đã khiến mức tăng trưởng tín dụng tháng 1/2024 giảm 0,6% so với tháng trước và hiện vẫn chưa cải thiện đến giữa tháng 2. Sự cải thiện trong hoạt động xuất nhập khẩu sẽ đóng vai trò hỗ trợ cho tăng trưởng tín dụng. Tuy nhiên, do nhu cầu vay từ các hộ gia đình và doanh nghiệp trong nước vẫn yếu, việc đẩy mạnh tăng trưởng tín dụng trong trong quý 1 sẽ gặp nhiều khó khăn.

Liên quan đến điều hành tín dụng năm nay, ngày 5/3, Thủ tướng Phạm Minh Chính ký Công điện số 18/CĐ-TTg yêu cầu ngành ngân hàng tiếp tục giảm lãi suất huy động và công khai lãi suất cho vay bình quân. Tại một cuộc họp gần đây, nhiều ngân hàng cho rằng, sẽ khả thi khi công khai lãi suất cho vay bình quân với doanh nghiệp và rất khó công khai lãi suất cho vay cá nhân. Phía Ngân hàng Nhà nước đang rục rịch ra mắt cổng thông tin công khai lãi suất cho vay.