Kiểm soát chặt chẽ các khoản thu tự nguyện để phát huy hiệu quả chủ trương miễn học phí
Đỗ Mến
16/06/2025, 15:05
Để chủ trương miễn học phí thực sự phát huy hiệu quả tối đa, đại biểu kiến nghị xây dựng quy định rõ ràng, minh bạch về các khoản thu ngoài học phí nếu có, kiểm soát chặt chẽ các khoản thu tự nguyện, nghiêm cấm mọi hình thức lạm thu dưới danh nghĩa tự nguyện...
Ảnh minh họa.
Sáng 16/6, Quốc hội thảo luận tại hội trường Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về miễn, hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông tại các cơ sở giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân.
Phần lớn các đại biểu đều tán thành chủ trương của dự thảo nghị quyết. Đây là chính sách an sinh xã hội có ý nghĩa nhân văn sâu sắc và nhận được sự quan tâm, mong đợi và ủng hộ của đông đảo cử tri, nhân dân trong cả nước.
KIẾN NGHỊ HỖ TRỢ HỌC PHÍ TRỰC TIẾP CHO CÁC CƠ SỞ GIÁO DỤC
Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Hải Dương cho rằng nghị quyết sẽ có hiệu lực từ năm học tới, có nghĩa là từ tháng 9/2025. Thời gian chuẩn bị không còn dài, do đó, đại biểu đề nghị Chính phủ chỉ đạo các cơ quan chức năng khẩn trương ban hành các phương án hướng dẫn, cơ chế cấp bù kinh phí cho các cơ sở giáo dục.
Về hỗ trợ học phí cho học sinh ở các cơ sở giáo dục ngoài công lập, đại biểu kiến nghị nên hỗ trợ trực tiếp cho các cơ sở giáo dục để đảm bảo tính chính xác, nhanh chóng và đơn giản, thuận tiện, còn nếu như hỗ trợ trực tiếp cho người học thì việc thống kê và thủ tục thanh toán sẽ phức tạp hơn rất nhiều.
Về miễn học phí, đại biểu Phạm Văn Hòa – Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Tháp có ý kiến là hỗ trợ trực tiếp cho đối tượng học thông qua nhà trường chứ không hỗ trợ cho gia đình. “Vì nếu thông qua gia đình, đưa gia đình và gia đình lấy tiền xong không cho các cháu đi học, tiêu xài hết đâm cũng rối”, đại biểu Hòa cho hay.
Toàn cảnh phiên họp sáng 16/6.
Còn theo đại biểu Trần Khánh Thu – Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Thái Bình, học phí tại các cơ sở công lập, tư thục rất đa dạng và cao hơn rất nhiều so với các cơ sở giáo dục công lập.
Để đảm bảo công bằng và hiệu quả ngân sách, đại biểu đề nghị quy định bổ sung mức hỗ trợ không thấp hơn mức trần học phí công lập tại địa phương hoặc các mức ngân sách nhà nước chi bình quân cho học sinh trong hệ thống giáo dục công lập.
Đại biểu cũng đề nghị cần bổ sung quy định nguyên tắc xác định mức hỗ trợ và đảm bảo công bằng, hợp lý. Điều này vừa đảm bảo tính nhân văn của ngân sách cũng như thu hẹp được khoảng cách phát triển giữa các vùng miền và giữa các địa phương khác nhau.
LO NGẠI PHÁT SINH CÁC KHOẢN THU TỰ NGUYỆN
Đặc biệt, Đại biểu Trịnh Thị Tú Anh – Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Lâm Đồng quan ngại về nguy cơ phát sinh các khoản thu tự nguyện, không đúng quy định.
Do đó, để chủ trương miễn học phí thực sự phát huy hiệu quả tối đa, đại biểu kiến nghị cần có chiến lược tài chính tổng thể và dài hạn không chỉ tập trung vào bù đắp học phí mà còn phải đảm bảo nguồn lực cho việc đầu tư phát triển hạ tầng giáo dục.
“Điều này có thể đòi hỏi sự đa dạng các nguồn vốn khuyến khích xã hội hóa, đầu tư giáo dục một cách minh bạch và phân bổ ngân sách một cách linh hoạt, ưu tiên cho những nơi có nhu cầu cấp thiết nhất, đồng thời xây dựng lộ trình tăng chi ngân sách cho giáo dục một cách rõ ràng và minh bạch”, đại biểu Tú Anh nói thêm.
Ngoài ra, đại biểu Tú Anh cho rằng cần đổi mới cơ chế tài chính giáo dục, phân cấp và tự chủ đi đôi với kiểm soát chặt chẽ.
Đồng thời xây dựng quy định rõ ràng, minh bạch về các khoản thu ngoài học phí nếu có, kiểm soát chặt chẽ các khoản thu tự nguyện, nghiêm cấm mọi hình thức lạm thu dưới danh nghĩa tự nguyện, áp dụng nguyên tắc công khai, minh bạch trong mọi hoạt động thu, chi của nhà trường để phụ huynh và xã hội có thể giám sát.
Giải trình trước Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho biết có 38 quốc gia đang thực hiện miễn hoàn toàn học phí cho học sinh ở bậc mầm non. 38 các quốc gia này hầu hết là các quốc gia có thu nhập cao. Có 90 quốc gia có thực hiện miễn một phần hoặc hỗ trợ với các nhóm đối tượng khác nhau trong xã hội.
“Đối với các ý kiến trao đổi, một số băn khoăn về cách chi trả cho đối tượng ở các trường ngoài công lập. Có thể nói cách nào cũng có những ưu, nhược điểm nhất định, quan trọng là có tiền. Việc này sẽ giao Chính phủ cân nhắc thêm về mặt kỹ thuật…”, Bộ trưởng nói thêm.
Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết thêm Bộ Giáo dục và Đào tạo đang tích cực triển khai xây dựng Nghị định để thay thế cho Nghị định 81 và Nghị định 97. Mục tiêu trong tháng 6 này có thể hoàn tất và có thể ban hành cùng thời điểm khi Nghị quyết về miễn học phí được thông qua và có hiệu lực.
Bổ sung quy định về miễn học phí, đề xuất bỏ Bằng tốt nghiệp Trung học cơ sở
Gần 10 năm chưa ban hành được danh mục ngành nghề đặc thù được miễn học phí
Hướng dẫn miễn học phí trên địa bàn TP.HCM từ năm học 2025 - 2026
Quân đội chuẩn bị 5 máy bay, 15 tấn nhu yếu phẩm tiếp sức miền trung chống bão số 5
Tối ngày 25/8, Văn phòng Ban Chỉ đạo Phòng thủ dân sự quốc gia cho biết Bộ Quốc phòng đã huy động lực lượng lớn bộ đội, dân quân cùng hàng nghìn phương tiện các loại để kịp thời ứng phó với bão số 5 (bão Kajiki), bảo đảm an toàn tính mạng, tài sản của người dân và Nhà nước.
Bão số 5 diễn biến phức tạp, yêu cầu siết chặt kiểm soát an toàn cho người dân
Ngay sau khi bão số 5 đổ bộ vào đất liền khu vực Nghệ An – Hà Tĩnh lúc khoảng 17h ngày 25/8, với sức gió mạnh cấp 11, giật cấp 13, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã chủ trì cuộc họp lần thứ ba trong ngày của Ban Chỉ đạo tiền phương ứng phó bão số 5 vào lúc 18h, ngay sau cuộc họp lúc 14h cùng ngày.
Bắc Trung Bộ có nơi mưa tới 400 mm, cảnh báo thiên tai dồn dập
Chiều tối 25/8, bão số 5 đã suy yếu sau khi đi vào đất liền Nghệ An - Hà Tĩnh. Tuy nhiên, hoàn lưu bão kết hợp với mưa sau bão tiếp tục gây mưa to đến rất to ở khu vực Bắc Trung Bộ, tiềm ẩn nguy cơ cao xảy ra lũ quét, sạt lở đất và ngập úng diện rộng.
Bão số 5 càn quét làm hàng trăm ngôi nhà tốc mái, hơn 16.300 ha lúa bị ngập
Theo báo cáo nhanh của Cục Quản lý đê điều và Phòng chống thiên tai (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) tính đến 19h ngày 25/8, bão số 5 đã gây thiệt hại lớn về tài sản tại nhiều tỉnh, thành phố từ Ninh Bình đến Huế.
Khẩn trương bảo đảm lương thực, nước uống cho khu vực nguy cơ cô lập do bão số 5
Trước diễn biến phức tạp của bão số 5, Bộ Công Thương chỉ đạo các địa phương khẩn trương triển khai dự trữ và cung ứng lương thực, thực phẩm, nước uống cho những khu vực có nguy cơ bị cô lập, bảo đảm nhu cầu thiết yếu của người dân không bị gián đoạn.
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: