Chất vấn Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong ngày 7/11, đại biểu Trần Văn Tiến, đoàn Vĩnh Phúc nêu câu hỏi, Nghị quyết 74 của Quốc hội yêu cầu tổ chức thanh tra chuyên đề hoặc thanh tra thường xuyên liên quan đến 51 dự án sử dụng vốn nhà nước không hiệu quả, 13 dự án trọng điểm lĩnh vực điện, dầu khí chậm tiến độ, 19 dự án để đất hoang hóa, 880 dự án không hoặc chưa đưa đất vào sử dụng để làm rõ trách nhiệm, xử lý các sai phạm, tiêu cực gây thất thoát, lãng phí đối với tổ chức, cá nhân. Đại biểu đề nghị Tổng Thanh tra Chính phủ cho biết kết quả thực hiện các nội dung theo yêu cầu của Quốc hội.

THANH TRA CÓ TRỌNG TÂM, TRỌNG ĐIỂM

Trả lời nội dung này, Tổng Thanh tra Chính phủ cho biết, thực hiện Nghị quyết 74 của Quốc hội, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 53 chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương, nhất là Bộ Tài chính thực hiện các kiến nghị của đoàn giám sát Quốc hội.

Theo ông, Thanh tra Chính phủ đã và đang tham mưu Chính phủ, Thủ tướng về việc thanh tra nội dung này là thanh tra thường xuyên chứ không thực hiện thanh tra chuyên đề.

Ông Phong cho biết, lực lượng Thanh tra Chính phủ rất mỏng, hiện nay chỉ có khoảng 400 cán bộ công chức, viên chức, trong đó cán bộ làm trực tiếp công tác thanh tra chỉ có hơn 200 người.

Trong khi đó, phải thực hiện nhiều nhiệm vụ thanh tra cho Ban chỉ đạo Trung ương và Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao nên không thể hoàn thành được trong năm 2023-2024 như Nghị quyết 75 đã nêu.

Vì vậy, Thanh tra Chính phủ đã tham mưu Chính phủ, Thủ tướng phê duyệt định hướng chương trình thanh tra năm 2023 và năm 2024 có chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương thanh tra có trọng tâm, trọng điểm.

Trong đó, tập trung thanh tra đối với các dự án có sử dụng vốn đầu tư công không hiệu quả, các dự án trọng điểm lĩnh vực điện, than, dầu khí; các dự án công trình không đưa đất vào sử dụng hoặc chậm đưa đất vào sử dụng… Và hiện nay các bộ, ngành, địa phương đã và đang tổ chức thanh tra các nội dung này.

Ông Phong cũng cho biết thêm, năm 2023 và kế hoạch thanh tra năm 2024 của Thanh tra Chính phủ đã và đang tiến hành thanh tra các dự án sử dụng vốn đầu tư công, vốn Nhà nước thuộc trách nhiệm quản lý của một số bộ, ngành, địa phương, thanh tra các dự án, công trình chậm đưa đất vào sử dụng, thanh tra việc chấp hành pháp luật về Quy hoạch điện VII và Quy hoạch điện VII điều chỉnh, thanh tra Tập đoàn Than- Khoáng sản (TKV).

Thời gian tới, Thanh tra Chính phủ sẽ đôn đốc và yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương, nhất là Bộ Tài chính báo cáo kết quả thanh tra về các nội dung này theo kiến nghị của Đoàn giám sát cũng như Nghị quyết 74 của Quốc hội cùng với kết quả của Thanh tra Chính phủ để tổng hợp báo cáo Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ cũng như báo cáo với Quốc hội, ông Phong cho hay.

KIỂM SOÁT QUYỀN LỰC CỦA HOẠT ĐỘNG THANH TRA, XỬ LÝ NGHIÊM VI PHẠM

Đại biểu Phạm Nam Tiến (đoàn Đắk Nông) cho biết, thời gian qua, ngành thanh tra đạt được kết quả tích cực, như tăng tỉ lệ thu hồi tiền và tài sản tham nhũng, tổng số vụ việc chuyển sang cơ quan điều tra cũng tăng. Tuy nhiên, đội ngũ công chức làm công tác thanh tra, phòng chống tham nhũng tiêu cực cũng tăng.

Chỉ tính 6 tháng đầu năm 2023, đã có 30 cán bộ bị kỷ luật, 28 trường hợp bị xử lý hình sự, trong khi Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nhiều lần nhấn mạnh phải tránh tình trạng "chân mình còn lấm bê bê, lại cầm bó đuốc đi rê chân người".

"Xin Tổng Thanh tra Chính phủ cho biết trách nhiệm và giải pháp quản lý, bồi dưỡng đạo đức đối với cán bộ làm công tác thanh tra?", đại biểu Tiến nêu câu hỏi.

Trả lời vấn đề này, Tổng Thanh tra Chính phủ thừa nhận tình trạng cán bộ thanh tra có những sai phạm, vi phạm trong thời gian vừa qua như đại biểu đưa ra.

Về trách nhiệm, ông Phong nhấn mạnh, khi xảy ra tiêu cực, tham nhũng ở cơ quan tổ chức thanh tra nào, của cá nhân nào thì quan điểm của Thanh tra Chính phủ cũng như ngành thanh tra là xử lý nghiêm theo quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước..

Nói về giải pháp, ông Phong cho biết, Thanh tra Chính phủ đã lãnh đạo, chỉ đạo toàn ngành thực hiện nhiều giải pháp để nâng cao công tác phòng chống tham nhũng, kiểm soát quyền lực của hoạt động thanh tra theo đúng tinh thần của Tổng Bí thư là phòng chống tham nhũng tiêu cực ngay tại cơ quan có chức năng phòng chống tham nhũng, tiêu cực.

Trong thời gian tới, Thanh tra Chính phủ sẽ tổ chức thực hiện Luật Thanh tra năm 2022 và các văn bản hướng dẫn thi hành luật. Cùng với đó sẽ xây dựng và ban hành các thông tư hướng dẫn theo thẩm quyền đảm bảo chặt chẽ, hiệu quả, chuẩn hóa quy trình, nghiệp vụ thanh tra nhằm nâng cao chất lượng công tác thanh tra và góp phần phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

Ông Phong cũng đề nghị các cấp, các ngành phối hợp trong việc thực hiện Nghị quyết, quyết định của Thanh tra Chính phủ về việc nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác thanh tra; chấn chỉnh, xử lý vi phạm trong hoạt động thanh tra, nhất là các quy định nghiêm cấm trong hoạt động thanh tra được Thanh tra Chính phủ ban hành. Ví dụ “như nghiêm cấm nhận tiền, quà, giao lưu ăn uống với đối tượng thanh tra dưới mọi hình thức, nghiêm cấm bỏ lọt hành vi vi phạm của đối tượng thanh tra", ông Phong nói.

Thanh tra Chính phủ cũng mong muốn đại biểu Quốc hội, cử tri cả nước giám sát phản ánh những hành vi vi phạm, những điều cấm thành viên đoàn thanh tra, từ đó Thanh tra Chính phủ xử lý theo quy định.

Ông Phong cũng cho biết thêm, Thanh tra Chính phủ đã và đang chỉ đạo toàn ngành thanh tra, triển khai thực hiện nghiêm Quy định 131 ngày 27/10/2023 của Ban Bí thư về quy định về kiểm soát quyền lực phòng chống tham nhũng tiêu cực trong công tác kiểm tra giám sát thi hành kỷ luật Đảng và hoạt động thanh tra, kiểm toán.

Liên quan đến ý kiến chất vấn của đại biểu Nguyễn Thị Thủy, đoàn Bắc Kạn về việc tăng cường kiểm soát quyền lực trong hoạt động thanh tra theo yêu cầu của Nghị quyết kỳ họp thứ 4 của Quốc hội, ông Phong cho biết, trong thời gian qua, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và Thanh tra Chính phủ đã và đang tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiều giải pháp để nâng cao công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, kiểm soát quyền lực trong hoạt động thanh tra theo đúng tinh thần chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

Cụ thể, vừa qua, Thanh tra Chính phủ đã phối hợp với Ủy ban Kiểm tra Trung ương xây dựng Đề án quy định về kiểm soát quyền lực phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng và trong hoạt động thanh tra, kiểm toán. Trong đó, Thanh tra Chính phủ đã trực tiếp xây dựng báo cáo thực trạng kiểm soát quyền lực để phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong hoạt động thanh tra.

Trên cơ sở đó, vào ngày 27/10 vừa qua, Ban Bí thư đã ban hành Quy định số 131 về quy định kiểm soát quyền lực phòng chống tham nhũng, tiêu cực trong công tác kiểm tra, giám sát và trong hoạt động thanh tra, kiểm toán. Hiện nay, các cấp, các ngành đã và đang triển khai tổ chức thực hiện.

Ông Phong cũng cho biết, Thanh tra Chính phủ đã chỉ đạo toàn ngành tổ chức thực hiện Luật Thanh tra năm 2022. Trong đó, tham mưu trình Chính phủ ban hành các nghị định hướng dẫn thi hành và xây dựng, ban hành các thông tư hướng dẫn để chuẩn hóa quy trình nghiệp vụ thanh tra, nhằm nâng cao chất lượng thanh tra, góp phần phòng chống tham nhũng tiêu cực kiểm soát quyền lực trong hoạt động thanh tra.

Trong hơn 1 năm qua, Thanh tra Chính phủ đã ban hành nhiều quyết định để nâng cao và tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo về chất lượng và hiệu quả công tác thanh tra chấn chỉnh và xử lý vi phạm trong hoạt động thanh tra, thắt chặt kỷ luật, kỷ cương hành chính, đạo đức công vụ theo đúng ý kiến chỉ đạo của Tổng Bí thư, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Đó là "nói đi đôi với làm, không có vùng cấm, không có ngoại lệ, bất kể người đó là ai, không chịu sức ép của bất kỳ tổ chức, cá nhân nào".

Thanh tra Chính phủ đã tham mưu Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị 26 vào ngày 20/10 vừa qua. Về chấn chỉnh, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát hoạt động công vụ nhằm kiểm soát quyền lực phòng chống tham nhũng tiêu cực trong đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. Tiếp tục hoàn thiện quy chế, quy định về giám sát nội bộ, nâng cao hiệu quả công tác giám sát, thẩm định. Chủ động phối hợp các cơ quan, đơn vị theo chức năng, theo dõi, kiểm tra và có hình thức xử lý nghiêm với các trường hợp vi phạm, Tổng Thanh tra Chính phủ nói.